люкс 1, ‑а, м.
У фізіцы — адзінка вымярэння асветленасці.
[Ад лац. lux — святло.]
люкс 2, ‑а, м.
Ужываецца пры назвах чаго‑н. асабліва багатага, раскошнага, дабраякаснага. Тканіна-люкс. Каюта-люкс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мешкаві́на, ‑ы, ж.
Грубая моцная тканіна, з якой шыюць мяшкі і якая служыць для ўпакоўкі. Адамава начынне было захавана ў чахол, зроблены са старой мешкавіны. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раго́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.
1. Памянш. да рагожа. // Падсцілка з рагожы.
2. Баваўняная або палатняная тканіна, ніці ў якой пераплятаюцца папарна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ре́дкий в разн. знач. рэ́дкі;
ре́дкие во́лосы рэ́дкія валасы́;
ре́дкая ткань рэ́дкая ткані́на;
ре́дкий гость рэ́дкі госць;
ре́дкое явле́ние рэ́дкая з’я́ва;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
многакаляро́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Афарбаваны ў некалькі колераў; рознакаляровы. Многакаляровая тканіна.
2. перан. Разнастайны.
3. Спец. Які друкуе ў некалькі колераў. // Надрукаваны ў некалькі колераў. Многакаляровы плакат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
радкава́ты, ‑ая, ‑ае.
Крыху рэдкі. Радкаватая тканіна. Радкаватая морква на градах. Радкаваты суп. □ Убачыла [Ганна] бацьку на таку — стаяў .. з асцюкамі ў радкаватых, пабітых ніткамі сівізны валасах. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шатла́ндка 1,
гл. шатландцы.
шатла́ндка 2, ‑і, ДМ ‑дцы, ж.
Тканіна ў каляровыя клеткі. Рукі [Хімы] перабіралі далей квяцісты сацін, васільков[ы] дыяганаль, клятчатую шатландку, сіні корт... Арочка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Палатно́ ’гладкая льняная тканіна асобага перапляцення (звычайна белая), а таксама баваўняная, шаўковая ці сінтэтычная тканіна падобнага перапляцення; вялікі шырокі кавалак якой-н. тканіны’. Агульнаславянскае (рус., укр. полотно́, ст.-рус. полотно, польск. płotno, серб.-харв. пла́тно і г. д.) і праславянскае poltъno. Роднасныя ст.-інд. paṭas ’палатно, адзенне, пакрывала, карціна’, сяр.-в.-ням. valte, valde ’тканіна для абгортвання адзення’, алб. palë ’складка, рад’ (гл. Фасмер, 3, 316; там жа і агляд літ-ры). Сувязь са ст.-слав. платъ (Праабражэнскі, 2, 97) лічыцца няпэўнай (Фасмер, там жа; Махэк₂, 455).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Парка́ль ’лёгкая баваўняная аднаколерная або з набіўным малюнкам тканіна’ (ТСБМ, Гарэц., Сцяшк., Мат. АС Гродзеншчыны; ДАБМ, 943), пэрка́ль, парка́ль, пярка́ль ’тс’ (Сл. ПЗБ). Відавочна, праз рус. перка́ль ’грубая баваўняная тканіна’ з франц. percale, ісп. percal. Крыніца слова — пярс. pärgāl (Фасмер, 3, 242). Сюды ж паркалёўка ’хустка з тонкага матэрыялу’ (ДАБМ, 943).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
матэ́рыя, -і, ж.
1. Аб’ектыўная рэальнасць, якая існуе па-за чалавечай свядомасцю і незалежна ад яе.
Формы існавання матэрыі.
2. Рэчыва, з якога складаюцца фізічныя целы прыроды.
Будова матэрыі.
3. Тканіна, матэрыял (у 4 знач.; разм.).
4. перан. Прадмет размовы, тэма.
Гутарыць аб высокай матэрыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)