змяі́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да змяі, належыць ёй. Змяіны яд. Змяінае шыпенне.

2. перан. Каварны, злосны. Паглядзела пані ў прыгожы твар Марынкі змяінымі вачамі. Ваданосаў. Змяіная ўсмешка не сыходзіла з .. пафарбаваных губ [Любы]. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

асне́жыць, ‑жыць; зак., каго-што.

1. Пакрыць снегам каго‑, што‑н. Снежань малады аснежыў голы сад. Глебка.

2. перан. Зрабіць сівым, пасерабрыць валасы. Маладосць прамчыць з званкамі І галаву гады аснежаць, Мы будзем сэрцам юнакамі. Хадыка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ахмяле́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Які знаходзіцца ў стане ахмялення.

2. перан. Пра чалавека, які да самазабыцця захоплены, узрушаны чым‑н. Лёня ўжо быў ахмялелы ад першае любоўнай чаркі, якая п’ецца яшчэ да першага пацалунка. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ашчаці́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.

Паставіць дыбам шчацінне. // перан. Выставіць якія‑н. вострыя прадметы (штыкі, пікі, калы і пад.). Лавінай нечаканаю вайна, Усё знішчаючы перад сабой, На мірны край абрушылася наш, Стальныя ашчацініўшы штыкі. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

безгало́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які не мае галавы; пазбаўлены галавы.

2. перан. Пра чалавека з невялікімі разумовымі здольнасцямі. Вось сапраўды, Калі хто безгаловы, Таго не выратуе ад бяды І мудрае, ад сэрца слова. Валасевіч. // Няўважлівы, рассеяны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́брысці, ‑брыду, ‑брыдзеш, ‑брыдзе; зак.

Ідучы паціху, з цяжкасцю, выйсці адкуль‑н., куды‑н. Выбрысці з вады. / у перан. ужыв. Аснежаны лес таксама маўчаў, не мог падказаць гэтым двум людзям, як выбрысці з зачараванага кола. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́гарадзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго-што.

1. Выдзеліць якую‑н. плошчу агароджай. Выгарадзіць прагон для жывёлы.

2. перан. Разм. Узяць пад абарону, апраўдаць каго‑н. з вінаватых. Страйболаў.. імкнуўся апраўдацца, выгарадзіць сябе перад Дзерашам. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аздараві́ць, ‑раўлю, ‑ровіш, ‑ровіць; зак., каго-што.

1. Палепшыць стан здароўя каго‑н.; зрабіць здаровым. // Зрабіць больш спрыяльным для здароўя. Аздаравіць мясцовасць. Аздаравіць умовы працы.

2. перан. Зрабіць больш нармальным, правільным, здаровым, давесці да патрэбнага стану.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акампанеме́нт, ‑у, М ‑нце, м.

Музычнае суправаджэнне спеваў, дэкламацыі або ігры на інструменце. // перан. З’явы, падзеі, якія суправаджаюць што‑н., ствараюць гукавы фон чаму‑н. Паліцыянты .. балявалі, спявалі і танцавалі пад акампанемент жудасных стогнаў ахвяры. Бядуля.

[Фр. accompagnement.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ако́вы, акоў; адз. няма.

1. Тое, што і кайданы.

2. перан. Тое, што скоўвае, абмяжоўвае каго‑, што‑н., перашкаджае каму‑, чаму‑н. Каланіяльныя аковы. Рэлігійныя аковы. □ Помніш ты, як у дзень вераснёвы Векавыя апалі аковы. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)