Verbum

адкры́цца, -ры́юся, -ры́ешся, -ры́ецца; зак.

1. Стаць адкрытым; адчыніцца (гл. адкрыць).

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра рану: перастаць зажываць, разысціся краямі.

Адкрыліся старыя раны.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Стаць бачным, паказацца.

Наперадзе адкрыўся цудоўны краявід.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выявіцца, з’явіцца (разм.).

Адкрылася хвароба.

5. каму. Расказаць пра сябе адкрыта, шчыра, прызнацца ў чым-н.

А. свайму сябру.

6. Стаць зразумелым каму-н.

Перад намі адкрылася ясная будучыня.

Свет мастацтва адкрыўся для мяне.

7. перан. Стаць даступным, магчымым.

Перад ім адкрываліся ўсе дзверы.

8. Пачаць сваё існаванне, дзейнасць (пра ўстанову, прадпрыемства і пад.).

У суседняй вёсцы адкрылася школа.

|| незак. адкрыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

змякчы́цца, -чу́ся, -чы́шся, -чы́цца; -чы́мся, -чыце́ся, -ча́цца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш мяккім, эластычным.

Скура змякчылася.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.) перан. Аслабець, зменшыцца.

Боль змякчыўся.

Гнеў змякчыўся.

3. перан. Стаць менш суровым.

Бацька змякчыўся.

Сэрца змякчылася.

|| незак. змякча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. змякчэ́нне, -я, н.

ахаладзі́цца, -ладжу́ся, -ло́дзішся, -ло́дзіцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць халодным, халаднаватым, астыць.

Вада ў моры ахаладзілася.

2. Ахаладзіць сябе, сваё цела на паветры.

3. перан. Стаць абыякавым, спакойным, стрыманым у пачуццях.

|| незак. ахало́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца і ахаладжа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. ахаладжэ́нне, -я, н. і ахало́джванне, -я, н.

уваскрэ́снуць, -ну, -неш, -не; уваскрэ́с, -сла; -ні́; зак.

1. У рэлігійна-містычных уяўленнях: стаць зноў жывым.

2. перан. Набыць новыя сілы, стаць зноў бадзёрым, ажыць.

У. духам.

3. перан. Праявіцца з ранейшай сілай; адрадзіцца, аднавіцца.

Ва ўспамінах уваскрэсла мінулае.

|| незак. уваскраса́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. уваскрэ́сенне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

зме́ншыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -шыцца; зак.

Стаць меншым.

Сям’я зменшылася.

Боль зменшыўся.

|| незак. змянша́цца, -а́ецца.

|| наз. змяншэ́нне, -я, н.

ахмяле́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак. (разм.).

1. Стаць п’яным, ап’янець.

А. ад гарэлкі.

2. перан. Захапіцца да самазабыцця, узрушыцца.

А. ад шчасця.

апрасці́цца, -рашчу́ся, -ро́сцішся, -ро́сціцца; зак.

Стаць больш простым у звычках, адзенні і пад.

|| незак. апрашча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. апрашчэ́нне, -я, н.

перавары́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ва́рыцца; зак.

Ад доўгага варэння стаць не такім, як трэба.

Мяса пераварылася.

|| незак. перава́рвацца, -аецца.

перапі́цца, -п’ю́ся, -п’е́шся, -п’е́цца; -п’ёмся, -п’яце́ся, -п’ю́цца; -пі́ся; зак.

Надта многа выпіўшы, стаць зусім п’яным (пра многіх).

|| незак. перапіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

падо́ўжыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ыцца; зак.

Стаць даўжэйшым.

Цень падоўжыўся.

Ночы падоўжыліся.

|| незак. падаўжа́цца, -а́ецца.

|| наз. падаўжэ́нне, -я, н.