дыспрапо́рцыя, ‑і, ж.

Несуразмернасць паміж часткамі цэлага, адсутнасць прапарцыянальнасці. Дыспрапорцыя ў развіцці розных галін вытворчасці. Не дапускаць дыспрапорцыі паміж вытворчасцю і спажываннем.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

агламера́т, ‑у, М ‑раце, м.

Спец.

1. Рыхлае скапленне розных горных народ і мінералаў.

2. Спечаная ў кавалкі дробная або пылападобная руда.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сімпо́зіум, ‑а, м.

Нарада па якім‑н. навуковым пытанні (звычайна з удзелам прадстаўнікоў розных краін). Сімпозіум па праблемах паходжання жыцця на Зямлі.

[Ад лац. symposium — баляванне, банкет, бяседа.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

склеро́з, ‑у, м.

Хвароба, якая выяўляецца ў паталагічным ушчыльненні розных органаў, выкліканым гібеллю функцыянальных элементаў і заменай іх злучальнай тканкай. Склероз сэрца.

[Ад грэч. sklérōsis — зацвярдзенне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стэрэо́метр, ‑а, м.

Прыбор для выканання па паземных фатаграфіях, аэраздымках і касмічных фотаздымках розных вымярэнняў адбіткаў аб’ектаў у працэсе іх стэрэаскапічнага разглядання.

[Ад грэч. stereos — цвёрды; прасторавы, аб’ёмны і metreō — вымяраю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

філатэлі́я, ‑і, ж.

Калекцыяніраванне і вывучэнне паштовых і гербавых марак, канвертаў з маркамі і штэмпелямі, а таксама папяровых грашовых знакаў розных краін.

[Фр. philatélie ад грэч. philos — сябар і ateléia — вызваленне ад аплаты.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цудадзе́йнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць цудадзейнага. [Іван Сцяпанавіч:] — Праўда, якой-небудзь цудадзейнасці ў .. [дзівасіле] няма, але ёсць багата розных хімічных рэчываў, уласцівых толькі яму аднаму. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адрэ́зак, -зка, мн. -зкі, -зкаў, м.

1. Невялікі адрэзаны кавалак чаго-н., адцінак.

А. дошкі.

2. Частка чаго-н., што вымяраецца ў прасторы або часе.

А. шляху.

Адрэзак прамой — мноства (частка прамой), якое складаецца з двух розных пунктаў і ўсіх пунктаў, якія ляжаць паміж імі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акамада́цыя, -і, ж. (кніжн.).

1. Прыстасаванне (арганізма).

2. У мовазнаўстве: фанетычны працэс прыстасавання вымаўлення сумежных зычных і галосных гукаў, у выніку чаго ўласцівасць аднаго гука часткова пашыраецца на іншы.

Акамадацыя вока — здольнасць вока прыстасоўвацца да разгляду прадметаў на розных адлегласцях.

|| прым. акамадацы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рассялі́цца, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -се́ліцца; -се́лімся, -се́ліцеся, -се́ляцца; зак.

1. Пасяліцца ў розных месцах.

Р. на беразе возера.

2. Пасяліцца асобна (пра тых, хто жыў разам).

У хаце цесна, р. трэба.

|| незак. рассяля́цца, -я́ецца; -я́емся, -я́ецеся, -я́юцца.

|| наз. рассяле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)