да́нный

1. прич. да́дзены;

2. прил. да́дзены; (этот) гэ́ты; (теперешний) цяпе́рашні;

да́нная величина́ мат. да́дзеная велічыня́;

в да́нное вре́мя у цяпе́рашні час;

в да́нную мину́ту у гэ́ту хвілі́ну.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

суши́ть несов., прям., перен. сушы́ць;

суши́ть се́но сушы́ць се́на;

э́тот таба́к су́шит го́рло гэ́ты тыту́нь су́шыць го́рла;

го́ре су́шит челове́ка го́ра су́шыць чалаве́ка;

◊

суши́ть вёсла мор. сушы́ць вёслы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пры́святак, ‑тка, м.

Разм.

1. Невялікае свята. У вёсцы гэты дзень [1 верасня] стаўся прысвяткам, бо маткі і бацькі таксама неяк удзельнічалі ў ім. Дубоўка. Кожны прысвятак ці свята У Сцяпана поўна хата — Сват і кум і так знаёмы Чуюць тут сябе, як дома. Крапіва. Якраз прысвятак надарыўся, што з коньмі людзі не рабілі. Калюга.

2. Перадсвяточны дзень. І гэты прысвятак прад самым святам — Падмесці сцежкі і пяском прысыпаць жоўтым. Семашкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ко́нсул, ‑а, м.

1. Службовая асоба дыпламатычнага ведамства, якая прадстаўляе і абараняе прававыя і эканамічныя інтарэсы сваёй дзяржавы і яе грамадзян перад уладай другой дзяржавы.

2. У Старажытным Рыме — тытул кожнай з дзвюх выбарных вышэйшых службовых асоб. // Асоба, якая мела гэты тытул.

3. Тытул кожнай з трох асоб, надзеленай неабмежаванай выканаўчай уладай у Францыі з часу перавароту Напалеона Банапарта да абвяшчэння яго імператарам. // Асоба, якая мела гэты тытул.

[Лац. consul — саветнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узапхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.

Разм.

1. Пхаючы, падняць наверх. Узапхнуць воз па ўзгорак. Узапхнуць чамадан на верхнюю палку.

2. З цяжкасцю надзець, нацягнуць што‑н. вузкае, цеснае. Ледзь узапхнуў боты на ногі. // Надзець наспех які‑н. абутак. Узапхнуў сандалі і бягом на вуліцу.

3. Узваліць працу на каго‑н. — Ты паслухай, паслухай, што на нас гэты, гэты... узапхнуць хоча! — .. бацька гнеўна павярнуўся ўжо да Улі. Паўлаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паблажэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.

Стаць менш поўным, схуднець. [Зорын] паблажэў, бо ўсе гэтыя дні недасыпаў. Гурскі. [Лабановіч] заўважыў, што маці паблажэла за гэты час: клопату многа і жывецца нялёгка. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

варво́ль, ‑ю, м.

Тое, што і ворвань. Антось агледзеў тут прылады, Калёсам добрадаў «памады», Густога дзёгцю і варволю. Колас. Дым гэты змяшаўся з пахам вымазаных варволем папоўскіх ботаў. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выключэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. выключаць — выключыць.

2. Адступленне, адхіленне ад агульнага правіла; рэдкі выпадак. Як выключэнне. □ Гэты прынцып не дапускае ні выключэнняў, ні абмежаванняў. Радкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пяціку́тны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і пяцівугольны. Чырвонаармейскай зоркі не было, ад яе застаўся толькі зеленаваты след.. Калі [Майка] ўбачыла гэты пяцікутны след, усе яе страхі канчаткова рассеяліся. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

руба́ка, ‑і, м.

Разм. Смелы, адважны чалавек, які па-майстэрску валодае халоднай зброяй. Гэты стары салдат, хвацкі рубака, узнагароджаны трымя Георгіеўскімі крыжамі, потым камандзір эскадрона ў Будзёнаўскай конарміі. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)