налажы́ць¹, -лажу́, -ло́жыш, -ло́жыць; -ло́жаны; зак.
1. што. Палажыць зверху, паверх чаго-н; замацаваць што-н.
Н. зверху пліту.
Н. павязку.
Н. гіпс.
2. што. Зрабіць якую-н. памету, запіс, знак.
Н. рэзалюцыю.
3. што і чаго. Кладучы, напоўніць чым-н.
Н. воз сена.
4. што. Падвергнуць чаму-н., што абазначана назоўнікам; прызначыць што-н.
Н. штраф.
Н. спагнанне.
◊
Налажыць галавой (разм.) — прапасці, загінуць.
Налажыць лапу (руку) на што (разм.) — захапіць што-н., падпарадкаваць сабе.
|| незак. накла́дваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. налажэ́нне, -я, н. (да 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
налажы́ць², -лажу́, -ло́жыш, -ло́жыць; -ло́жаны; зак., каго (разм.).
Скіраваць каго-н. на што-н., навучыць чаму-н.
Н. хлопца на добрае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
налама́ць, -ламлю́, -ло́міш, -ло́міць; -лама́ў, -ма́ла; -ламі́; -лама́ны; зак.
1. чаго. Зламаць нейкую колькасць чаго-н.; паламаць.
Н. галля.
Н. цацак.
2. што. Зламаць не да канца, надламаць.
Н. галінку.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., каго. Схіліць да чаго-н., угаварыць заняцца чым-н. (разм.).
Н. унука на сталярства.
◊
Наламаць руку на чым (разм.) — набыць вопыт у якой-н. справе.
|| незак. нало́мліваць, -аю, -аеш, -ае і нало́мваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
налапата́ць, -лапачу́, -лапо́чаш, -лапо́ча; -лапачы́; зак., чаго (разм.).
Нагаварыць абы-чаго.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нала́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што (разм.).
Залатаць што-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
налаташы́ць, -ташу́, -то́шыш, -то́шыць; -то́шаны; зак., чаго (разм.).
Нарваць без разбору, псуючы і спусташаючы.
Н. агуркоў.
Н. гароху.
|| незак. налато́шваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нале́ва, прысл.
1. У левы бок, на левым баку.
Звярнуць н.
Паглядзець н.
2. перан. Не па прамым прызначэнні, незаконна (разм.).
Прадаць тавар н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)