Тура́ць, туря́ць ‘ганяць’ (Нас., Юрч. Вытв.; чач., ЖНС, Бяльк.), ‘часта пасылаць’: сюды‑туды тураюць аднаго мяне за каждым дзедам (Нас.), ‘насіць, калыхаць на руках’ (Сцяшк. Сл.), тура́цца ‘ганяцца’ (чач., Жыв. НС), туря́цца ‘тс’ (Юрч. Вытв.). Гл. турыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тырту́н ‘бульбяная каша’ (Сл. Брэс.), сюды ж тырту́шка ‘тарка’ (Сл. Брэс.; кобр., ЛА, 4), тэрту́шка ‘тс’ (жабін., кобр., ЛА, 4). Да заходнепалескіх утварэнняў ад тэ́рты, тэ́ртэ ‘церці’, у якіх тэ́‑ ў ненаціскных складах часта пераходзіць у ты‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
акані́цы, ‑ніц; адз. аканіца, ‑ы, ж.
Дашчаныя або жалезныя створкі, якімі закрываюцца знадворку вокны. Акно зачынена аканіцамі, святла ў ім не відаць. Хадкевіч. У сцяну ля акна дробна, часта стукае аканіца і паціху тоненька пішчыць. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завіта́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Зайсці, заехаць на кароткі час; наведацца, заглянуць. У мястэчку .. [Мікола Цябут] паяўляецца даволі часта і не прамінае выпадку завітаць да сяброў. Навуменка. Вера Іванаўна.. пачала асцярожна выведваць, з якімі памерамі завітаў Анатоль. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кантава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; незак.
1. Разм. Праводзіць час у бескарысных намаганнях, з цяжкасцю дабіваючыся чаго‑н. — Вельмі доўга я кантаваўся пазаўчора на прахадной завода, часта званіў дырэктару, парторгу, у заўком. Мыслівец.
2. Зал. да кантаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нераспара́дчасць, ‑і, ж.
Уласцівасць нераспарадчага. Майстэрня часта працавала з перабоямі з-за недахопу запасных частак і нераспарадчасці Шнітава, але дырэктар і слухаць не хацеў, калі яму іншы раз гаварылі, што Шнітаў не на сваім месцы. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няча́сты, ‑ая, ‑ае.
Які адбываецца, здараецца, паўтараецца і пад. не вельмі часта; рэдкі. У тайзе мароз шчапаў дрэвы, ноч далёка і доўга раскідвала гучнае рэха, і Цаліна, якая ўжо засынала, пачула гэтыя нячастыя марозныя гукі. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самаро́бны, ‑ая, ‑ае.
Ручной работы; не фабрычнага вырабу. Дзед ад хвалявання часта набіваў сваю самаробную люльку, цмокаў губамі і пагладжваў сівую бараду. Няхай. У Колі чамадан фабрычны, фанерны, а ў Грышы самаробны, з тоненькіх дошчачак. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скланя́цца, ‑яецца; незак.
1. Змяняцца па склонах.
2. перан. Разм. Часта ўпамінацца (звычайна непрыхільна). Ва ўсіх гэтых загадах, цыркулярах, следчых данясеннях на розныя лады чарнілася і скланялася газета «Мужыцкая праўда». С. Александровіч.
3. Зал. да скланяць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сядла́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.
Надзяваць і прымацоўваць сядло на спіну (каня, асла і пад.). І зноў на світанку Мы коней сядлалі. Хведаровіч. // Садзіцца верхам. Помню, Часта гарбы іх [валуноў] сядлала Басаногая наша гурма. Арочка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)