цёк, ‑у, м.

Цячэнне, плынь. Урэшце, зусім ужо змораная, Гэлька неяк знайшла сілы адплыць ад віру, і яна панеслася хвалямі па цёку вады... Чарот.

•••

Цёкам цячы гл. цячы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тайфу́н ’трапічны цыклон, ураган вялікай разбуральнай сілы’ (ТСБМ; 1914 г., КСНН). Праз рус. тайфу́н ’тс’ з англ. typhoon (адсюль і ў іншыя еўрапейскія), першакрыніцай якога з’яўляецца кіт. tai fêng ’вялікі вецер, цыклон’ (Фасмер, 4, 12; Чарных, 2, 225; ЕСУМ, 5, 504). Паводле Акуленкі (Мовознавство, 1997, 1, 16), кантамінаванае з араб. tūfán ’віхор’ (< грэч. τυφών).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

войска, армія, узброеныя сілы, ваенныя сілы / пераважна з добраахвотнікаў, дапаможнае, у ваенны час: апалчэнне, полчышчы; салдаты (уст.); раць (паэт.); арда (зняваж.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

ве́ра, -ы, ж.

1. Упэўненасць у кім-, чым-н.

В. ў свае сілы.

В. ў людзей.

2. Перакананне ў існаванні звышнатуральных сіл.

В. ў Бога.

3. Тое, што і рэлігія.

Хрысціянская в.

Чалавек другой веры.

◊

Браць (узяць) на веру (разм.) — верыць, давяраць (паверыць, даверыць) без доказаў.

Верай і праўдай (служыць) — аддана, чэсна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хадо́к, хадака́, мн. хадакі́, хадако́ў, м.

1. Той, хто ходзіць пехатой.

У каго сілы хапае, той і х. добры.

2. Выбраная асоба, якая пасылаецца куды-н. з хадайніцтвам, даручэннем.

Сялянскія хадакі.

◊

Не хадок хто куды (разм.) — пра таго, хто больш не можа ці не хоча хадзіць куды-н.

Я туды больш не хадок.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уваскрэ́снуць, -ну, -неш, -не; уваскрэ́с, -сла; -ні́; зак.

1. У рэлігійна-містычных уяўленнях: стаць зноў жывым.

2. перан. Набыць новыя сілы, стаць зноў бадзёрым, ажыць.

У. духам.

3. перан. Праявіцца з ранейшай сілай; адрадзіцца, аднавіцца.

Ва ўспамінах уваскрэсла мінулае.

|| незак. уваскраса́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. уваскрэ́сенне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раздроби́ть сов.

1. (размельчить) раздрабі́ць, раздрабні́ць, раскрышы́ць, мног. параскры́шваць; (повредить, разбить) растру́шчыць;

2. (расчленить) раздрабі́ць, раздрабні́ць;

раздроби́ть си́лы раздрабі́ць сі́лы;

3. мат. раздрабі́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

раздробля́ть несов.

1. (размельчать) раздрабля́ць, раскры́шваць; (разбивать, повреждать) растру́шчваць;

2. (расчленять) раздрабля́ць, раздрабня́ць;

раздробля́ть си́лы проти́вника раздрабля́ць (раздрабня́ць) сі́лы праці́ўніка;

3. мат. раздрабля́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абяскро́віць, ‑кроўлю, ‑кровіш, ‑кровіць; зак., каго-што.

1. (рэдка). Пазбавіць крыві, зрабіць бяскроўным.

2. перан. Пазбавіць каго‑, што‑н. сілы, жыццяздольнасці. Абяскровіць варожую армію. // Пазбавіць жывога зместу, выразнасці, яркасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

знямо́га, ‑і, ДМ ‑мозе, ж.

Стан крайняй стомленасці, страты сілы; знясіленне, бяссілле. Суконка бег і бег, пакуль не паваліўся ад знямогі на зямлю ў густым яловым зарасніку. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)