нада..., прыстаўка (гл. над...).
Ужываецца замест «над».
1. Перад зычнымі, пасля якіх пішацца мяккі знак або апостраф, напрыклад: надалью, надап’ю.
2. Перад збегам двух зычных, у складзе якіх ёсць звычайна «р», «л», «м», «н», напрыклад: падабраць, нададраць, надагнуць, надаслаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
но́тны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да ноты 1 (у 1, 3 знач.). Нотны сшытак. Нотны магазін. // Прызначаны для нот 1 (у 1 знач.). Нотная папера. // Які з’яўляецца нотай 1 (у 1 знач.). Нотны знак.
•••
Нотная азбука гл. азбука.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рабры́на, ‑ы, ж.
Разм. Адно рабро (у 1, 2 знач.). [Шпулькевіч:] — На мяне напалі палякі, збілі, рабрыну зламалі, нават знак астаўся. Чорны. Упёршыся худымі і пругкімі .. нагамі ў рабрыну вялікай лодкі, «кароль вугроў» паволі і няспынна разгойдваўся ўперад-назад. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мі́нус ’знак аднімання ад лічбы’, ’недахоп, адмоўны бок’ (ТСБМ), ст.-бел. минусъ ’мінус’ (XVII ст.) запазычана са ст.-польск. minus, якое з лац. minus ’менш’ (Булыка, Лекс. запазыч., 154). Магчыма і другое запазычанне праз рус. мову (Крукоўскі, Уплыў, 77).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
двацца́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Разм. Грашовы знак вартасцю ў дваццаць адзінак. Чалавек нядбала выцягнуў з кішэні пацёрты кашалёк і адлічыў пяць дваццатак. Бажко. // Назва розных прадметаў (аўтобус, тралейбус маршруту № 20 і пад.), якія нумаруюцца лічбай 20.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тамга́, ‑і, ДМ ‑мзе, ж.
Гіст.
1. Кляймо, метка на чым‑н. як знак уласнасці (першапачаткова ў родавым грамадстве манголаў). // Пячаць, пячатка.
2. Гандлёвая пошліна ў Старажытнай Русі ў 13–15 стст., якую бралі, ставячы спецыяльнае кляймо на тавар.
[Цюрк.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вопроси́тельный
1. пыта́льны, запыта́льны;
вопроси́тельный знак грам. пыта́льнік;
вопроси́тельное предложе́ние грам. пыта́льны сказ;
вопроси́тельное местоиме́ние грам. пыта́льны займе́ннік;
2. (испытующий) дапы́тлівы, запы́тлівы;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Анцы́пар ’д’ябал’ (Касп.). Магчыма, кантамінацыя анціхрыст (гл. антыхрыст), люцыпар (Люцыфер), Анісіфар (Онисифоръ — Успенскі, Труды знак., 5, 487), а магчыма, і назвы зоркі на захадзе Antifer, улічваючы, што Люцыфер — старая назва Венеры (ССРЛЯ), назва зоркі тлумачыцца як лац. слова паводле ўзору Люцыфер.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мане́та ’металічны грашовы знак, металічныя грошы’ (ТСБМ), ст.-бел. манета, монета, манита, монита, монэта ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 86). Запазычаны са ст.-польск. moneta, якое з лац. monēta ’прадказальніца’ < monēre ’прадказваць, прадракаць’. Monēta — эпітэт багіні Юноны, якая папярэдзіла рымлян пра землетрасенне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пакло́н, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Нахіленне галавы або верхняй часткі тулава ў знак прывітання, удзячнасці, пакорнасці і пад.
Нізкі п.
Зямны п. (да зямлі). Адбіваць паклоны (кланяцца). Біць паклоны (кланяцца ў час малітвы).
2. перан. Пажаданне дабра, шчасця, прывітанне.
Паслаць, перадаць п. каму-н.
◊
Ісці з паклонам да каго (разм.) — звяртацца з просьбай аб дапамозе, садзейнічанні да каго-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)