вы́караніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.
Канчаткова знішчыць, вывесці, зжыць. Выкараніць зло. □ Абурэнне супроць паноў і польскай ваеншчыны месцамі вылівалася ў паўстанне, і палякі прыкладаюць усе намаганні, каб выкараніць дух непакоры. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асяні́ць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго.
Высок. Нечакана з’явіцца, узнікнуць (пра думку, здагадку і пад.); прыйсці на думку каму‑н. Раптам Барыса асяніла яшчэ адна ідэя. Асіпенка. І новая думка асяніла.. [цётку Ганну]. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засупо́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.
Сцягнуць клешчы хамута супоняй. — Мікалай, давай сюды, нацягні мне супоню! — чую, як крычыць ён ад саней. — Ы-ы-ых! Ужо не можаш засупоніць нават хамута! Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цыга́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак., што і без дап.
Разм. Выпрошваць, выманьваць. Грэчка бадзяўся па лагеры, пераходзіў ад аднаго гурту партызан да другога, сыпаў нейкія жарты, мацаў трафейныя аўтаматы, цыганіў цыгарэты. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчаці́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак., што.
Падымаць угору, натапырваць поўсць, шчацінне і пад. Воўк шчацініць поўсць. // перан. Ставіць тарчма што‑н., рабіць што‑н. падобным на шчацінне. Вецер на страсе шчацініць салому.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́мніць, -ню, -ніш, -ніць; незак., каго-што, пра каго-што, аб кім-чым і з дадан. сказам.
Трымаць у памяці, не забываць.
П. сваё маленства.
П. верш на памяць.
П. пра сяброў.
П. аб сваіх абавязках.
◊
Не помніць сябе ад чаго — будучы ўсхваляваным, не кантраляваць сваіх дзеянняў, учынкаў.
Не п. сябе ад шчасця.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
напо́ўніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак.
1. што кім-чым. Зрабіць поўным, занятым; насыціць, запоўніць чым-н.
Н. мяшок мукой.
Птушыныя галасы напоўнілі лес.
Водар кветак напоўніў пакой.
2. каго-што. перан. Запоўніць, заняць цалкам (пра думкі, пачуцці і пад.).
Н. сэрца жалем.
|| незак. напаўня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. напаўне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́слабаніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.
Разм. Дастаць, выцягнуць, вызваліўшы з чаго‑н. цеснага. Выслабаніць нагу са стрэмені. □ Клара памаленьку выслабаніла свае пальцы з мяккай далоні настаўніцы і перасмыкнула губамі. Б. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абалва́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.
1. Разм. Груба, збольшага абчасаць, падрыхтаваць для далейшай апрацоўкі. Абалваніць камень.
2. Абы-як на скорую руку пастрыгчы.
3. Пазбавіць здольнасці думаць, разумець, разважаць. // Абдурыць, ашукаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папо́мніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што і з дадан. сказам.
Надоўга запомніць (што‑н. непрыемнае). [Лявон:] — Згары ты разам са сваім камбайнам! Будзеш тырчаць тут колькі ўлезе. Папомніш, як з Лявонам катацца. Хадановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)