оби́дно

1. нареч. кры́ўдна;

2. безл., в знач. сказ. кры́ўдна;

оби́дно ви́деть это кры́ўдна ба́чыць гэ́та;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

осточерте́ть сов. абры́дзець, разг. абрыда́ць, разг. абры́днуць;

э́то мне осточерте́ло разг. гэ́та мне абры́дзела (абры́дала, абры́дла).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ра́ньше нареч. в разн. знач. ране́й;

ра́ньше сро́ка ране́й тэ́рміну;

э́то бы́ло ра́ньше гэ́та было́ ране́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

употреби́тельный ужыва́льны; ужы́тны;

быть употреби́тельным (ча́ста) ужыва́цца;

э́то сло́во о́чень употреби́тельно гэ́та сло́ва ве́льмі ча́ста ўжыва́ецца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бишь частица разг., уст. (при припоминании забытого) бо; гэ́та; чака́й, мн. чака́йце (ставится в начале фразы);

как бишь его́ зову́т? як бо яго́ заву́ць?;

кто бишь мне про э́то ска́зывал? чака́й (чака́йце), хто мне пра гэ́та сказа́ў;

как бишь э́то бы́ло? як бо гэ́та было́?

◊

то бишь (употребляется как знак поправки) то бок;

то бишь э́то бы́ло не в пя́тницу, а в суббо́ту то бок гэ́та было́ не ў пя́тніцу, а ў субо́ту.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сканфу́зіцца, ‑фужуся, ‑фузішся, ‑фузіцца; зак.

Адчуць няёмкасць, засаромецца, збянтэжыцца. [Міколка:] — А, здаецца ж, не малы ты ўжо, дзед, і трэба ж так... — То ж гэта не сляза, унуча, гэта радасць... — сканфузіўся дзед. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заслані́ць, -ланю́, -ло́ніш, -ло́ніць; -ло́нены; зак., каго-што.

1. Закрыць, загарадзіць сабой або чым-н.

З. святло.

З. печ.

Што табе розум засланіла? (перан., безас.; разм.).

2. перан. Адсунуць на задні план, замяніць сабой.

Гэта моцнае, радаснае пачуццё засланіла ўсе астатнія.

3. безас. Закласці.

У грудзях засланіла.

|| незак. засланя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дро́бязь, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. зб. Прадметы малой велічыні; дробны тавар.

Прадавалася розная д.: іголкі, ніткі, напарсткі, аплікі.

2. зб. Жывыя істоты дробнага памеру.

Добрая рыба не бралася, клявала адна д.

3. зб. Дробныя грошы, манеты.

У кішэні пазвоньвала д.

4. Што-н., не маючае істотнага значэння, малаважная рэч.

Гэта дробязі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лейтэна́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Афіцэрскае званне ў арміі, флоце, міліцыі. // Асоба, якая носіць гэта званне. Падаў каманду лейтэнант Пастроіцца ў рады. Броўка.

•••

Генерал-лейтэнант гл. генерал.

Малодшы лейтэнант — першае малодшае афіцэрскае званне; асоба, якая носіць гэта званне.

Старшы лейтэнант — трэцяе афіцэрскае званне, якое ідзе за званнем лейтэнанта, а таксама асоба, якая носіць гэта званне.

[Фр. lieutenant.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

псеўдані́м, ‑а, м.

Выдуманае імя або прозвішча, пад якімі часта выступаюць пісьменнікі, мастакі і інш. Сакратар узяў рукапіс, прагледзеў яго, зірнуў на подпіс. — Гэта ваша сапраўднае прозвішча? — запытаў сакратар. — Не, гэта мой псеўданім. Колас. Яшчэ ў пачатку працэсу Пестрак, на вялікае здзіўленне пракурора, прызнаўся, што піша вершы, што Звястун — гэта яго літаратурны псеўданім. Таўлай.

[Ад грэч. pseudōnymos — носьбіт выдуманага імені.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)