ца́лкам, прысл.
1. У поўным аб’ёме, ад пачатку да канца; не часткова.
Перадрукаваць артыкул ц.
2. Да канца, поўнасцю, зусім.
Ц. прысвяціць сябе навуцы.
◊
Цалкам і поўнасцю (разм.) — поўнасцю (з адценнем узмацнення).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
распалаві́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.
Разм. Раздзяліць прыблізна напалам. Моўчкі кожны [рабочы] распалавініў свой атрыманы капітал. Мурашка. У штабе арміі, што размясціўся часткова ў вёсцы, часткова ў лесе, у наспех абсталяваных бліндажах і ў крытых машынах, каманду распалавінілі. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надкасі́ць, ‑кашу, ‑косіш, ‑косіць; зак., што і чаго.
Крыху, часткова скасіць. Раніцай трохі надкасіў атавы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
до́мысел, ‑слу, м.
Здагадка, заснаваная на меркаваннях, дапушчэннях. Часткова па памяці, часткова па расказах, а можа і домыслах людзей у .. [Валінай] свядомасці назаўсёды склаўся гэты незвычайны малюнак. Няхай. // Мастацкі вымысел, выдумка. Побач з мастацкімі домысламі ў гэтай драме шырока выкарыстоўваюцца і дакументальныя матэрыялы. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адлі́цца¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., адалье́цца і адліе́цца; зак.
Пра вадкасць: часткова выліцца.
Вада з карыта адлілася.
|| незак. адліва́цца, -а́ецца.
◊
Адальюцца слёзы чые і каму — хто-н. паплаціцца за ўчыненае каму-н. зло, крыўду і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
парасцяга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Расцягаць усё, многае або ўсіх, многіх. А яшчэ праз тры дні ўначы загарэлася новая хата, і, тушачы, вянцы парасцягалі па ўзгорку, аж да падмурка. Мікуліч. Ваўкі, калі гэта былі яны, часткова з’елі сваю здабычу на месцы, а часткова парасцягалі па логавах. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
інвалі́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
Чалавек, які поўнасцю або часткова страціў працаздольнасць у выніку ранення, знявечання ці хваробы.
І. вайны.
І. першай групы.
|| ж. інвалі́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак (разм.).
|| прым. інвалі́дны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
напаўразбу́раны, ‑ая, ‑ае.
Разбураны часткова, не да канца. Напаўразбураная сцяна. □ Лясніцкі заўважыў на некалькі крокаў у бок ад алеі старую напаўразбураную альтанку. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўвае́нны, ‑ая, ‑ае.
Часткова, амаль ваенны. [Сёмка] любіў апранацца акуратна, дбайна і заўсёды, як некалі ягоны бацька, адказны партыйны работнік, насіў паўваенную форму. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
інвалі́д, ‑а, М ‑дзе, м.
Чалавек, які поўнасцю або часткова страціў працаздольнасць у выніку ранення, знявечання ці хваробы. Інвалід працы. Інвалід другой групы.
[Лац. invalidus — бяссільны, слабы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)