даве́зці, -вязу́, -вязе́ш, -вязе́; -вязём, -везяце́, -вязу́ць; -вёз, -вёзла; -вязі́; -вёзены; зак., каго-што.

1. Везучы, даставіць да месца.

Д. да вакзала.

2. Прывезці дадаткова таго, чаго не хапае.

Д. цэмент на будоўлю.

|| незак. даво́зіць, -во́жу, -во́зіш, -во́зіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рассыпны́, ‑ая, ‑ое.

Які складаецца з асобных крупінак, зерняў; сыпучы. Рассыпны корм. Рассыпны цэмент. // Які прадаецца паштучна. Рассыпны тавар.

•••

Рассыпны строй гл. строй.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

даза́тар, ‑а, м.

Прыстасаванне для аўтаматычнага адмервання або адважвання сыпкіх, вадкіх, газападобных рэчываў. З шумам сыпаўся ў дазатары шчэбень і пясок, паплёсквала вада, шамацеў цэмент. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сухагру́з, ‑а, м.

1. Сухі груз. Транспарціроўка сухагрузаў.

2. Судна для перавозкі разнастайных сухіх грузаў — штучных (скрынкі, кантэйнеры і інш.), насыпных (зерне, цэмент і інш.), навалачных (руда, вугаль і інш.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сіліка́ты, ‑аў; адз. сілікат, ‑у, М ‑каце, м.

1. Мінералы, у склад якіх уваходзіць крэменязём. Хімія сілікатаў. Сілікат натрыю.

2. Вырабы з такіх мінералаў (шкло, фарфор, цэмент, цэгла і пад.). Вытворчасць сілікатаў.

[Ад лац. silex, silicis — крэмень.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падмяша́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што і чаго.

Мяшаючы, дадаць чаго‑н. у што‑н. Падмяшаць пяску ў цэмент. □ Людзі елі траву, таўклі кару з дрэў, церлі мякіну, рады якой жменьцы пазаддзя, каб падмяшаць у травяністую агідную страву. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

закасцяне́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Акамянелы, цвёрды, як костка. — А было так: зямля — цэмент. Нарогамі не ўгрызціся ў цвёрдую, закасцянелую цаліну. Бялевіч.

2. перан. Тое, што і закаснелы. — Ні адна вёска не была такая цёмная, закасцянелая ў забабонах і прымхах, як Стычыны. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

угры́зціся, ‑зуся, ‑зешся, ‑зецца; ‑зёмся, ‑зяцеся; пр. угрызся, ‑лася; зак.

Грызучы што‑н., моцна ўчапіцца зубамі. [Халуста] угрызся гнілымі, але драпежнымі зубамі ў мяса, доўга жаваў яго без хлеба. Чарнышэвіч. // перан. Разм. Глыбока ўесціся, упіцца ў што‑н. Угрызлася піла ў дрэва. □ [Барыс:] — А было так: зямля — цэмент. Нарогамі не ўгрызціся ў цвёрдую, закасцянелую цаліну. Бялевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разне́сці, -нясу́, -нясе́ш, -нясе́; -нясём, -несяце́, -нясу́ць; разнёс, -не́сла і -нясла́, -не́сла і -нясло́; разнясі́; -не́сены; зак.

1. каго-што. Несучы, даставіць у пэўнае месца.

Р. пісьмы.

2. Развеяць, рассеяць; разагнаць.

Вецер разнёс хмары.

3. што. Распаўсюдзіць сярод многіх.

Р. інфекцыю.

Р. чутку.

4. што. Размеркаваць, запісаўшы ў розных месцах.

Р. па графах.

5. што. Расцягнуць па частках, раскрасці (разм.).

Р. цэмент.

6. што. Разбурыць, разбіць, разламаць (разм.).

Бурай разнесла (безас.) хлеў.

7. каго-што. Падвергнуць рэзкай крытыцы (разм.).

Р. на сходзе.

8. безас., каго-што. Праўтварэнне апухласці начым-н. (разм.).

Шчаку разнесла.

|| незак. разно́сіць, -но́шу, -но́сіш, -но́сіць.

|| наз. разно́с, -у, м. (да 1—7 знач.), разно́ска, -і, ДМ -но́сцы, ж. (да 1, 3 і 4 знач.).

|| прым. разно́сны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Р. тавар.

Р. гандаль.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

му́ляць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прычыняць боль, ціснуць, націраць. Лямкі рэчавых мяшкоў паўпіваліся ў размоклыя кажухі і мулялі плечы. Карпюк. Цэмент, калючыя каменьчыкі набіваліся ў чаравікі і мулялі ступню. Вышынскі. / у безас. ужыв. [Селянін] за плячыма нёс нешта важкае, яму, відаць, муляла, ён часта спыняўся і папраўляў мяшок. Гурскі.

2. перан.; каму-чаму і без дап. Турбаваць, непакоіць, трывожыць каго‑, што‑н.; дакучаць каму‑н. Убачыўшы трох мужчын разам ды шчэ плуг каля іх, рэдка хто мог уцярпець, каб не падысці і не пацікавіцца. А падышоўшы, уцягваўся неўзаметку ў гутарку і садзіўся, невыразна адчуваючы, што яму яшчэ муляе нейкая невялікая работа, якую трэба зрабіць да вечара. Крапіва. [Зарэцкі:] — У мяне часта бывае так, што якая-небудзь ідэя.. муляе ўвесь час, пакуль ад яе не адчэпішся. Скрыган.

•••

Муляць вочы каму — назаляць каму‑н. чым‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)