хвалява́нне, -я, н.

1. Рух хваль па вадзяной паверхні.

Х. мора.

2. перан. Нервовая ўзбуджанасць, выкліканая адчуваннем трывогі, радасці і пад.

Х. доўга не пакідала жанчыну.

3. звычайна мн., -і, -яў, перан. Масавае выказванне незадаволення, пратэсту супраць чаго-н.

Хваляванні незадаволеных.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

радыя́цыя, -і, ж.

1. Выпрамяненне электрамагнітных хваль.

Р. зямлі.

2. Радыеактыўнае выпрамяненне, небяспечнае ў вялікіх дозах для ўсяго жывога.

Сонечная р.

Доза радыяцыі.

3. Праменепадобнае распаўсюджанне чаго-н. ад якога-н. цэнтра.

Р. болю.

|| прым. радыяцы́йны, -ая, -ае.

Радыяцыйная засцярога.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́гіб, ‑у, м.

Выпукласць, выпуклая лінія згібу. Выгіб дугі. Выгіб ракі. □ Выгібы хваль, разварушаных лодкай, пабліскваюць, адсвечваюць на пясчаным дне. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лака́тар, ‑а, м.

Спец. Апарат для вызначэння месцазнаходжання аб’екта з дапамогай адбітых ад яго гукавых або электрамагнітных хваль. Экран лакатара. Лазерны лакатар.

[Ад лац. locare — размяшчаць, змяшчаць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радыёастрано́мія, ‑і, ж.

Раздзел астраноміі, які вывучае розныя касмічныя аб’екты шляхам аналізу выпрамененых ці адбітых імі радыёхваль і даследавання паглынання гэтых хваль міжзорным асяроддзем.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ра́дыё, нескл., н.

1. Спосаб перадачы і прыёму гукаў, сігналаў на адлегласць без правадоў пры дапамозе электрамагнітных хваль, што перадаюцца спецыяльнымі станцыямі.

Звязацца па р.

2. Прылада, апарат для прыёму гукаў такім чынам.

Правесці р.

3. Тое, што перадаецца такім спосабам (перадачы, музыка і пад.).

Слухаць р.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Во́гер 1 во́гір ’жарабец’ (Нас., Бяльк., Касп., Яруш., Шн., 1, Шатал.). Рус. оге́р, укр. о́гер, польск. ogier ’тс’. Запазычанне з тур. ajkir, öjgür (Севарцян, 1, 107–108). (Параўн. Пырскі, 1, 176; Брукнер, 382; Фасмер, 3, 155).

Во́гер 2 ’светлы пераліў хваль на рацэ’ (Сцяшк. МГ). Няясна.

Во́гер 3 ’зух, хлюст, задавака’ (Юрч.). Гл. ваге́ра 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

падго́рны, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца пад гарой, на схіле гары. Падгорная рэчка. □ А пад спевы Хваль падгорных Стан дзяўчына нагінае, У сукенку краскі горне Ды вяночкі завівае. Трус.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нізо́ўе, ‑я, н.

Ніжняя частка цячэння ракі з навакольнай мясцовасцю. Сотні плытоў плывуць у нізоўе. Ваданосаў. Вада ў.. [Дзвіне] была няроўная, у грывастых закрутках хваль — з нізоўя дзьмуў вецер. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інтэрферэ́нцыя, ‑і, ж.

1. Узаемнае ўзмацненне або аслабленне хваль (гукавых, электрычных, светлавых) пры іх накладанні адной на другую. Інтэрферэнцыя святла. Інтэрферэнцыя гукаў.

2. Узаемапранікненне моўных элементаў у выніку кантактавання моў.

[Ад лац. inter — узаемна і ferens, ferentis — які нясе, пераносіць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)