маніфе́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.
1. Урачысты пісьмовы зварот вярхоўнай улады да народа.
2. Пісьмовая адозва з выкладам якіх-н. палажэнняў праграмнага характару.
Літаратурны м.
М. да народаў свету.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
урачы́стасць, -і, мн. -і, -ей, ж.
1. гл. урачысты.
2. Святкаванне якой-н. выдатнай падзеі.
Сямейная ў. (з выпадку дня нараджэння, шлюбу і пад.).
3. Стан прыўзнятасці, натхнення, захаплення.
На душы была ў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
банке́т, -у, М -ке́це, мн. -ы, -аў, м.
Урачысты абед ці вячэра з нагоды якой-н. падзеі ці ў гонар каго-, чаго-н.
Б. у гонар 50-годдзя інстытута.
|| прым. банке́тны, -ая, -ае.
Банкетная зала.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
патрыя́ршы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да патрыярха (у 3 знач.).
2. Такі, як у патрыярха (у 1, 2 знач.); велічны, урачысты, важны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пара́д ’урачысты агляд войск’ (ТСБМ). З рус. пара́д ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 74), таксама, як і пара́дны, пара́днасць. Рус. з франц. parade < ісп. parada ’спыненне; месцазнаходжанне’ (Фасмер, 3, 203).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пара́д, ‑а, М ‑дзе, м.
Урачысты агляд войск. Сягоння на Плошчы Чырвонай Святочны вайсковы парад. Аўрамчык. // Урачыстае шэсце (спартыўных, школьных і пад. арганізацый). Фізкультурны парад.
[Фр. parade.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цырыманія́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да цырыманіялу. Цырыманіяльны парадак. // Які адбываецца згодна з цырыманіялам; урачысты. Цырыманіяльнае шэсце. □ Цырыманіяльным маршам праходзілі часці, артылерыйскага палка. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ра́ут, ‑у, М рауце, м.
Уст. Урачысты, званы вечар, прыём. На балях, раутах, прыёмах Паміж гасцей, сяброў, знаёмых Ішло спаборніцтва — хто лепш Для памяці напіша верш. Вітка.
[Англ. rout]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Палане́з ’урачысты бальны танец, які вядзе пачатак ад польскага народнага танца; музыка гэтага танца’ (ТСБМ). З рус. полоне́з (Крукоўскі, Уплыў, 84). Крыніцай рус. слова з’яўляецца фран. polonaise ’тс’ ад polonais ’польскі’ (Фасмер, 3, 315).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ше́ствие ср. шэ́сце, -ця ср.; ход, род. хо́ду м.;
торже́ственное ше́ствие урачы́сты ход;
◊
замыка́ть ше́ствие ісці́ зза́ду;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)