хаўту́ры, -ту́р (разм.).

1. Абрад пахавання нябожчыка.

Справіць х.

2. Жалобны стол па нябожчыку.

|| прым. хаўту́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тура́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. тура́ ту́ры
туры́
Р. туры́ ту́р
Д. туры́ ту́рам
В. туру́ ту́ры
туры́
Т. туро́й
туро́ю
ту́рамі
М. туры́ ту́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

міксту́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.

Вадкі лекавы сродак з сумесі некалькіх рэчываў.

М. ад кашлю.

|| прым. міксту́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тура́, -ы́, мн. ту́ры і (з ліч. 2, 3, 4) туры́, тур, ж. (разм.).

Шахматная фігура, якая мае форму вежы; ладдзя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абрэвіяту́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж. (кніжн.).

Складанаскарочанае слова, утворанае шляхам скарачэння матывуючай адзінкі, напр.:

БДУ, ЦЭЦ, філфак.

|| прым. абрэвіяту́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тур 1, ‑а, м.

1. Адзін круг танца па пакоі, зале і пад., а таксама адзін кругавы рух у вальсе. Тур вальса.

2. Асобны этап якой‑н. гульні, конкурсу, спаборніцтва, які складае частку гэтай гульні, спаборніцтва. Апошні тур шахматнага чэмпіянату. □ Закончыліся гульні першага тура чэмпіянату краіны па валейболу. «Звязда». Калі абставіны склаліся так, што Дарошку не давялося ўключыцца ў другі тур конкурсу, юнак не збавіў тэмпаў, не пачаў працаваць горш. Арабей. // Этап, частка якой‑н. падзеі, мерапрыемства і пад. Але ўсё адно прачытаны .. [камандзірам атрада] загад аб другім туры рэйкавай вайны прагучаў радаснай навіной. Шахавец. // Асобны этап выбараў, а таксама адна са ступеней пры шматступеннай выбарчай сістэме. Першы тур выбараў.

[Фр. tour.]

тур 2, ‑а, м.

1. Гіст. Запоўненая зямлёю плеценая кашолка, якая выкарыстоўвалася ў якасці ўкрыццяў ад куль і снарадаў.

2. Пірамідка з камянёў, складзеная альпіністамі на вяршыні, на якую яны ўзышлі першымі.

[Фр. tour]

тур 3, ‑а, м.

1. Першабытны дзікі бык, які з’яўляецца адным з продкаў буйной рагатай жывёлы. У лясах Белавежскай пушчы ў вялікай колькасці вадзіліся туры, зубры, ласі, мядзведзі, алені, дзікія кабаны, казулі. «Весці». [Князь] гукнуў .. дружыну ды і пайшоў сабе Палессем, харчуючыся забітымі зубрамі і турамі. Караткевіч.

2. Горны каўказскі казёл.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

камендату́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.

Установа, якую ўзначальвае камендант (у 1 і 2 знач.), а таксама памяшканне, у якім знаходзіцца такая ўстанова.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

структу́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.

Узаемаразмяшчэнне і сувязь састаўных частак аб’екта, якія забяспечваюць яго цэласнасць; будова.

С. рэчыва.

С. арганізма.

|| прым. структу́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

монакульту́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж. (спец.).

Адна сельскагаспадарчая культура, якая вырошчваецца на працягу многіх гадоў на адным і тым жа ўчастку.

|| прым. монакульту́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аванту́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.

1. Рызыкоўная, беспрынцыповая справа, распачатая ў разліку на выпадковы поспех.

Ваенная а.

Палітычная а.

2. Сварка, скандал.

Учыніць авантуру.

|| прым. аванту́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)