Стус ‘стос, кіпа’ (ТСБМ, Сцяшк. Сл., ТС, Нар. Гом.; лельч., Яшк. Мясц.), ‘касцёр дроў’ (карэлку, ЛА, 1), ‘яма для бульбы’ (Сл. Брэс.), ‘круглы капец бульбы’, стуз ‘звязка’ (пін., ЖНС), ‘бярвенні, сашчэпленыя, змацаваныя чым-небудзь’ (Нар. Гом.), стузы́ ‘прыстасаванне з жэрдак для падняцця чаго-небудзь’ (шальч., Сл. ПЗБ). Гл. стос.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кі́па, ‑ы, ж.
1. Вязка, пачак якіх‑н. прадметаў, складзеных адзін на другі; стос. Кіпа газет. Кіпа пісем.
2. Вялікая ўпаковачная мера тэкстыльнай сыравіны (бавоўны, лёну і інш.). Кіпа пянькі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пача́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад пачаць.
2. у знач. прым. Які пачалі выкарыстоўваць, спажываць. На зэдліку каля прыпека ляжаў стос жоўтых бліноў і пачаты кружок авечага лою. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Патос ’пласт (сена)’ (ветк., Мат. Гом.). Роднаснае да стос (гл.), у якім с‑ разумелася як прэфікс і змянілася на па‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
акрыя́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Які паправіўся, паздаравеў, ажыў.
2. перан. Падбадзёраны духам, з прыўзнятым настроем. Андрэй на нарах стос газет разгарнуў і, светлы, акрыялы, маляваў дамы ёй [Ніне] і кварталы, горада далёкі сілуэт. Русецкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сажнёвы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сажня. Сажнёвыя меры. Сажнёвы стос дроў. // Разм. Вельмі вялікі (высокі, доўгі і пад.). Сажнёвыя крокі. □ Я нясмела накіраваўся да старасты. Той паглядзеў на мяне з вышыні свайго сажнёвага росту. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ки́па ж.
1. (пачка) стос, род. сто́са м.;
2. (упаковочная мера) торг. кі́па, -пы ж.;
3. (груда) ку́ча, -чы ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Капу́ша ’звязка лістоў тытуню’ (хойн. Мат. Гом.). Да папуша < папужа ’скрутак лісця’. Балтызм. Параўн. літ. papūža ’пачак, стос’ (Грынавецкене. Сл. паўн.-зах., 3, 405). Не выключана кантамінацыя з рус. пампу́ша ’тс’ (гл. Фасмер, 3, 195).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тлума́ 1 ’клопат’ (чэрв., Сл. ПЗБ). Вытворнае ад тлуміць ’турбаваць’, гл.
Тлума́ 2 ’густыя зарасці ў лесе’ (чач., Мат. Гом.). Магчыма, старое запазычанне, параўн. ст.-польск. tłum ’стос дроў; купа дрэў’ (XV ст.), што да tłumić ’сціскаць, прыгнятаць’ (Борысь, 635), гл. тлуміць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пак 1, ‑а, м.
Стос або вязка пэўных прадметаў. Пак газет. □ Справавод пазіраў на.. [Смачнага], схіляў галаву ў знак згоды, усміхаўся. Потым паклаў перад Смачным пак паперы і выйшаў. Галавач. Тут [у заезным двары] уночы людзі спяць на бруднай падлозе, на скрынях і паках з таварамі. Бядуля.
[Ням. Pack.]
пак 2, ‑у, м.
Спец. Шматгадовы лёд у палярных водах.
[Англ. pack.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)