Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
стос, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Роўна складзеныя адзін на адзін рады чаго-н.; штабель.
С. дошак.
2. Пакладзеныя адзін на адзін якія-н. прадметы.
С. кніг.
С. бліноў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стосм.
1. шта́бель;
2. стопа́ж.; го́рка ж.; (пачка связанных предметов — ещё) ки́па ж.;
с. кніг — стопа́ (ки́па) книг;
с. бліно́ў — го́рка блино́в
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стосм.
1. (кнігі г. д.) Stoß m -es, Stöße, Stápel m -s, -; Pakét n -s, -e;
2. (паперы) Ries n -es, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
стос
(польск. stos, ад ням. Stoss)
1) роўна складзены рад чаго-н., штабель (напр. с. дошак);
2) пакладзеныя слаямі адзін на адзін прадметы (напр. с. кніг).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
стосістус, ‑а, м.
1. Роўна зложаныя адзін на адзін рады чаго‑н.; штабель. Стос дошак. □ Парканы, хаты, стусы бярвенняў на вуліцы перад дварамі — усё набывала новае, незнаёмае аблічча, загадкава-прыгожае і прывабнае.Навуменка.
2. Пакладзеныя слаямі адзін на адзін якія‑н. прадметы. Стос кніг. Стос пісем. □ На зэдліку каля прыпека ляжаў стос жоўтых бліноў і пачаты кружок авечага лою.Дуброўскі.Апейка кінуў позіркам на стус газет, складзеных ускрай стала.Мележ./узнач.прысл.сто́сам (сту́сам). Стосам ляжаць побач настольныя цыраты.Пестрак.І фарба друкарская ёсць, І стусам паперу наклалі.Зарыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Стос1 ‘ворах, груд, штабель’ (ТСБМ, Нас., Гарэц.), ‘груда, куча’ (Сл. ПЗБ), ‘груда, капец’ (ТС), ‘касцёр, куча лому’ (Сержп. Прымхі), ‘сажань дроў’ (Арх. Федар.); сюды ж, магчыма, сто́са ‘стайма’ (Сл. ПЗБ), стэ́сам ‘з імпэтам, вельмі шпарка’ (Варл.), сто́сам ‘гуртам’ (Сл. ПЗБ), у сто́сы ‘ў поўнае падпарадкаванне’ (Ян.). Праз польск.stos ‘удар’, ‘куча’ з с.-в.-ням.stoʒ, суч. Stoß ‘тс’. Гл. Карскі, Белорусы, 163; Кюнэ, Poln., 100 з аглядам літры. Ст.-бел.стосъ, стусъ ‘стос, штабель, удар’ (XVI ст.) з той жа крыніцы, гл. Булыка, Лекс. запазыч., 189. Гл. таксама ЕСУМ, 5, 420. Для польскага слова мяркуецца чэшскае пасрэдніцтва, гл. Басай-Сяткоўскі, Słownik, 373–374. Гл. яшчэ стус.
Стос2 ‘слізь’ (рас., Шатал.). Значэнне вызначана недакладна, параўн.: чысьціла трыбух і стосу многа было. Відаць, гэта тое, што “счышчаецца”. Слова цьмянае. Да цяса́ць (гл.)?