пазаваро́чваць сов. (о многих, о многом)

1. (изменить направление) заверну́ть, сверну́ть, поверну́ть;

2. (в обратную сторону) поверну́ть; (машину — ещё) разверну́ть;

3. (стадо) переня́ть;

4. (засыпать) завали́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заваро́чваць несов.

1. (изменять направление) завора́чивать, свора́чивать, повора́чивать;

2. (в обратную сторону) повора́чивать; (машину) развора́чивать;

3. (стадо) завора́чивать;

4. зава́ливать;

5. разг. завора́чивать;

6. повора́чивать;

1-6 см. завярну́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прырасці́ сов.

1. прирасти́; приживи́ться;

ску́ра ~сла́ — ко́жа приросла́ (приживи́лась);

2. перен. прирасти́;

п. да ме́сца — прирасти́ к ме́сту;

3. прирасти́; увели́читься;

ста́так за год прыро́сста́до за год приросло́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аве́чка ж.

1. овца́;

2. перен. ове́чка;

кара́кулевая а. — кара́кулевая овца́;

аблу́дная (блу́дная) а. — заблу́дшая овца́;

прыкі́двацца ~кай — прики́дываться ове́чкой;

паршы́вая а. ўсю чараду́ псуе́посл. парши́вая овца́ всё ста́до по́ртит

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перегна́ть сов.

1. (опередить) перагна́ць, мног. папераганя́ць, апярэ́дзіць, вы́перадзіць;

догна́ть и перегна́ть дагна́ць і перагна́ць;

2. в др. знач. перагна́ць, мног. папераганя́ць;

перегна́ть ста́до на друго́е ме́сто перагна́ць ста́так на і́ншае ме́сца;

перегна́ть нефть перагна́ць на́фту.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разлуча́цца несов.

1. разлуча́ться;

2. (о контакте) разъединя́ться;

3. разделя́ться;

чарада́а́лася на дзве ча́сткіста́до разделя́лось на́ две ча́сти;

4. перен., разг. расстава́ться; см. разлучы́цца 4;

5. страд. разлуча́ть; разъединя́ть; разделя́ть; см. разлучы́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разлучы́цца сов.

1. разлучи́ться;

2. (о контакте) разъедини́ться;

3. раздели́ться;

чарада́ы́лася на дзве ча́сткіста́до раздели́лось на две ча́сти;

4. перен., разг. расста́ться;

р. з ду́мкай аб шча́сці — расста́ться с мы́слью о сча́стье

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пагна́ць сов.

1. в разн. знач. погна́ть;

п. ста́так — погна́ть ста́до;

п. зве́ра — погна́ть зве́ря;

п. са слу́жбы — погна́ть со слу́жбы;

2. прост. (отправить куда-л. насильно) угна́ть;

пало́нных ~на́лі ў тыл — пле́нных угна́ли в тыл

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перагна́ць сов.

1. в разн. знач. перегна́ть; (опередить — ещё) обогна́ть;

легкава́я машы́на ~на́ла грузаву́ю — легкова́я маши́на перегнала́ (обогнала́) грузову́ю;

п. — ста́так у друго́е ме́сца перегна́ть ста́до в друго́е ме́сто;

п. на́фту — перегна́ть нефть;

2. (переправить по воде) перепла́вить;

п. лес — перепла́вить лес

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Свірэ́па1, свірэ́пка ‘пустазелле, палявая шматгадовая расліна сямейства крыжакветных з жоўтымі кветкамі, часцей за ўсё Barbarea vulgaris R. Br.’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Сцяшк., ЛА, 1; Пятк. 1, ПСл, Растарг., Кіс.), свярэ́па ‘тс’ (Сл. ПЗБ), свырі́па ‘тс’ (Клім.), свіро́па ‘тс’ (ТС; ПСл; мазыр., Жыв. сл.), ‘рэдзька палявая, Raphanus raphanistrum L.’ (Кіс., Касп., Дэмб. 1), ‘гарчыца палявая, Brassica napus arvensis L.’ (Бейл.), свырі́па ‘варыва з лебяды’ (кобр., Нар. лекс.), свіры́па ‘старасцень, Senecio erucifolius L.’ (Меер Крыч.), свірэ́піца ‘пустазелле’ (Гарэц., Сл. ПЗБ). Рус. свире́па, свире́пка ‘абагульняючая назва цэлай групы крыжакветных раслін’, укр. свирі́па, польск. świerzop, świerzopa ‘тс’, чэш. svěřep, ‑a ‘пустазелле рода Branus i Fectuca і пад.’, серб.-харв. sverepek ‘расліны рода Fectuca, Aegilops’. Прасл. *svěrepъ/‑a ‘пустазелле’, субстантываваная форма прым. *sverěpъ ‘люты’, ‘дзікі, палявы’ (Мяркулава, Очерки, 75–78; Новое в рус. этим., 229); гл. свірэпы.

Свірэ́па2, ст.-бел. свирепа, сверепа ‘кабыла’ (Ст.-бел. лексікон), сюды ж свирепий ‘конскі’, свирепье стадо ‘табун’ (там жа). З ст.-польск. świerzepa ‘кабыла’ (Булыка, Лекс. запазыч., 143), што звязваюць з наступным словам (Фасмер, 3, 580). Зрэшты, запазычанне магло быць і ў адваротным кірунку, параўн. свірэп ‘неаб’езджаная кабыла’ са «Слоўніка менш зразумелых беларускіх слоў» В. Каратынскага (гл. Мальдзіс, І ажываюць спадчыны старонкі, Мн., 1994, 71). Паводле Мацкевіч і Грынавяцкене (ЖНС, 212), слова з першасным значэннем ‘маладая неаб’езджаная жаробка’ супрацьпастаўлялася кабыле і клячы як аб’езджаным і рабочым жывёлінам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)