зды́рдзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; зак.
Разм. груб. Памерці. [Босы:] Хутчэй бы ўжо тая поўная перамога прыйшла, баюся, спазніцца, з голаду папухнем, з голаду здырдзімся. Маўзон.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рискова́ть несов. рызыкава́ць;
рискова́ть жи́знью рызыкава́ць жыццём;
вы риску́ете опозда́ть вы рызыку́еце спазні́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
электры́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Разм.
1. Электрычная чыгунка.
2. Поезд такой чыгункі. Спазніцца на электрычку. □ Да перона, нібы віхор, падляцела электрычка. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́працавацца, ‑цуецца; зак.
Скласціся, узнікнуць на аснове абагульнення пэўнага вопыту. Выпрацаваўся характар. Выпрацавалася пэўная думка. Выпрацаваўся рэфлекс. □ У Саўкі Мільгуна выпрацаваўся свой погляд на рэчы: лепей спазніцца, чым не ў часе схапіцца. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прамару́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак.
Спазніцца, марудзячы; не зрабіць чаго‑н. своечасова. Машкін яшчэ больш намогся, каб паўзці хутчэй, бо яму здалося, што калі хоць крыху прамарудзіць, то ракета ўпадзе проста яму на плечы. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
б част. бы, б;
пайшла́ б — пошла́ бы (б);
не спазні́цца б — не опозда́ть бы;
калі́ б — е́сли бы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыпазні́цца, ‑пазнюся, ‑познішся, ‑позніцца; зак.
Трохі спазніцца, затрымацца. Васіль паехаў на станцыю, як і загадаў яму старшыня, але прыпазніўся. Савіцкі. [Партызаны] прыпазніліся, выйшлі на дарогу ўжо на світанні. Быкаў. І хоць сёлетняя вясна прыпазнілася, яна таксама была цудоўная, можа нават самая найлепшая ад усіх ранейшых. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рызыкава́ць несов.
1. в разн. знач. рискова́ть;
р. жыццём — рискова́ть жи́знью;
вы ~ку́еце спазні́цца — вы риску́ете опозда́ть;
2. разг. форси́ть, заноси́ться, горди́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
каб¹, злуч.
1. мэтавы. Далучае да галоўнага даданы сказ з мэтавым або паясняльным значэннем.
Трэба чытаць больш выразна, каб усім было зразумела.
Спяшаюся, каб не спазніцца на цягнік.
2. умоўны. Далучае даданы сказ, які паведамляе пра ўмовы здзяйснення чаго-н.
Каб ён змог, то зрабіў бы сам.
Не прыехаў бы, каб не было патрэбы.
3. Уводзіць пабочныя і ўстаўныя словазлучэнні і сказы.
А я, каб ты ведала, заўтра паеду ў камандзіроўку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ахаладзе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Стаць халодным, астыць, ахалодаць. Халімон не звяртаў увагі на Патапчыка, а пакручваў прэнт датуль, пакуль ён не ахаладзеў, а тады зноў усунуў у горан. Чарнышэвіч.
2. перан. Страціць сілу пачуцця, свежасць ўспрымання; стаць абыякавым; астыць, ахалодаць. Настрой створаны, глеба гатова, марудзіць нельга, трэба сеяць, каб не спазніцца, каб не ахаладзеў запал і рашучасць. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)