вы́свеціць, ‑свеціць; зак.
Паказаўшыся адкуль‑н., пачаць свяціць; заззяць. Сонца высвецілася з-за хмар. □ Ужо і зоры высвецілі, а .. [Кастусь і Сымон] усё сядзелі і маўчалі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мігце́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ці́ць; незак.
1. Ледзь свяціцца.
У акне мігцеў скупы агеньчык.
2. Свяціць няроўным бляскам.
За лесам мігцелі языкі полымя.
3. перан. З’яўляцца на кароткі час і зноў знікаць.
Мігцелі думкі ў галаве.
|| наз. мігце́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
злара́дства, ‑а, н.
Злая радасць пры няшчасці другіх. — Не надта ашчэрвайся, Ярмак. Голым пупам як свяціў, так і свяціць будзеш.., — аж прысеў Васіль у зларадстве. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
точи́тьIII несов. (выделять, источать), книжн., уст. сачы́ць, ліць, выдзяля́ць; (о свете, запахе) свяці́ць, па́хнуць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
га́снуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не; незак.
1. Пераставаць гарэць, свяціць; тухнуць.
Свечка гасне.
2. перан. Слабець, чахнуць, знікаць.
Чалавек гасне ўвачавідкі.
Надзеі г.
|| зак. зага́снуць, -ну, -неш, -не; зага́с, -сла, -ні; пага́снуць, -ну, -неш, -не; пага́с, -сла; -ні і зга́снуць, -ну, -неш, -не; згас, -сла; -ні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мільгаце́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -гаці́ць; незак.
1. Свяціць няроўным, перарывістым святлом; іскрыцца.
У далечыні мільгацелі агеньчыкі.
2. З’яўляцца ў полі зроку і знікаць, праносіцца перад вачыма.
Мільгацяць пералескі і нівы спелай збажыны.
3. перан. Хутка праносіцца ў памяці.
Думкі мільгацелі ў галаве.
|| наз. мільгаце́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зага́слы, ‑ая, ‑ае.
1. Які перастаў гарэць, свяціць; патухлы. Загаслыя галавешкі. Загаслае вогнішча.
2. перан. Стомлены (пра вочы, погляд). Вочы запалі глыбока пад бровы і глядзелі адтуль абыякава, пустыя і загаслыя. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прасвяці́ць, ‑свячу, ‑свеціш, ‑свеціць; зак.
1. каго-што. Прапусціць праз што‑н. святло. Прасвяціць курынае яйцо. // Пры дапамозе рэнтгенаўскіх праменяў зрабіць бачнымі ўнутраныя органы каго‑, чаго‑н. Прасвяціць лёгкія.
2. Свяціць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свянці́ць, свянчу, свенціш, свенціць; незак., што.
Тое, што і свяціць 2. На вербніцу мая маці брала дубец, што распускаўся ў бутэлечцы на акне, свянціла ў касцёле і, вярнуўшыся дадому, сцёбала мяне па нагах і прыгаварвала. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Кірдзе́ць ’ледзь гарэць, слаба свяціць’ (ТС). Незразумела. Магчыма, з балт. ^ kur dėti (літ. kurti ’гарэць’, pakurdineti ’падпальваць’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)