прыаха́яць
‘крыху прыбраць, прывесці ў прыстойны выгляд, ачысціць каго-небудзь, што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прыаха́ю |
прыаха́ем |
| 2-я ас. |
прыаха́еш |
прыаха́еце |
| 3-я ас. |
прыаха́е |
прыаха́юць |
| Прошлы час |
| м. |
прыаха́яў |
прыаха́ялі |
| ж. |
прыаха́яла |
| н. |
прыаха́яла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
прыаха́й |
прыаха́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
прыаха́яўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прыпра́таць
‘пачысціць, прыбраць, прыхаваць што-небудзь і без прамога дапаўнення (прыпратаць у пакоі)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прыпра́таю |
прыпра́таем |
| 2-я ас. |
прыпра́таеш |
прыпра́таеце |
| 3-я ас. |
прыпра́тае |
прыпра́таюць |
| Прошлы час |
| м. |
прыпра́таў |
прыпра́талі |
| ж. |
прыпра́тала |
| н. |
прыпра́тала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
прыпра́тай |
прыпра́тайце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
прыпра́таўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
разапхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што (разм.).
Піхнуўшы, прымусіць даць дарогу, прыбраць з дарогі.
Р. людзей.
|| незак. распі́хваць, -аю, -аеш, -ае і распіха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падапрану́ць, -рану́, -ра́неш, -ра́не; -рані́; -рану́ты; зак. (разм.).
1. каго (што). Апрануць лепш, у добрае адзенне, прыбраць.
П. дзяўчыну.
2. што. Апрануць пад што-н.
П. світар пад паліто.
|| незак. падапрана́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
приубра́ться
1. разг. прыбра́ць;
2. (приодеться) прост. прыбра́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расчы́сціць, -чы́шчу, -чы́сціш, -чы́сціць; -чы́шчаны; зак., што.
Ачысціць, вызваліць ад чаго-н.; прыбраць што-н.
Р. дарожку ад снегу.
|| незак. расчышча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. расчышчэ́нне, -я, н. і расчы́стка, -і, ДМ -тцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
*Прыстарані́ць, прыстороні́ць ’прыбраць’ (ТС). Да старана́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аха́яць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Прыбраць, прывесці ў прыстойны выгляд, ачысціць каго‑, што‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папрыбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.
1. каго-што. Прыбраць, прыгожа адзець усіх, многіх; упрыгожыць, аздобіць усё, многае.
2. Навесці парадак, чысціню ўсюды, у многіх месцах.
П. у пакоях.
3. што. Прыняць адкуль-н. усё, многае.
П. усё з прахода.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́рядить сов., прост. вы́страіць, прыбра́ць, мног. папрыбіра́ць, убра́ць, мног. паўбіра́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)