караце́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; незак.

Станавіцца карацейшым, менш працяглым у прасторы або ў часе.

Пад восень дні карацеюць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ускра́ек, -ра́йку, мн.а́йкі, -ра́йкаў, м.

Крайняя частка якой-н. прасторы, край стала, ложка і пад.

У. лесу.

Сесці на ўскрайку ложка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раздо́льны, -ая, -ае.

1. Шырокі, прывольны, раскінуты на вялікай прасторы.

Раздольныя лугі.

2. перан. Свабодны, лёгкі.

Раздольнае жыццё.

|| наз. раздо́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раскі́дзісты, -ая, -ае.

1. 3 шырока раскінутымі галінамі.

Р. дуб.

2. Раскінуты, размешчаны на вялікай прасторы.

Раскідзістая вёска.

|| наз. раскі́дзістасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уты́каць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што (разм.).

Уткнуць многа чаго-н. па ўсёй прасторы.

У. падушачку іголкамі.

|| незак. утыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

метэо́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

Распаленае нябеснае цела, якое ўлятае ў зямную атмасферу з міжпланетнай прасторы.

|| прым. метэо́рны, -ая, -ае.

М. дождж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́жаць¹, -жну, -жнеш, -жне; вы́жаў, -жала; вы́жні; -жаты; зак., што.

Правесці жніво на якой-н. прасторы.

В. гектар жыта.

|| незак. выжына́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бязме́жны, -ая, -ае.

1. Які не мае бачных межаў, бяскрайні.

Бязмежныя прасторы.

2. перан. Надзвычайны, глыбокі (пра пачуцці).

Бязмежная радасць.

|| наз. бязме́жнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прастрэ́льваць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. гл. прастрэліць.

2. што. Мець магчымасць абстрэльваць які-н. участак поўнасцю, на ўсёй прасторы яго.

П. пазіцыі праціўніка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

праця́гласць, -і, ж.

1. Адлегласць у прасторы, занятая чым-н.

П. трубаправода.

2. Час, на працягу якога што-н. дзейнічае, адбываецца.

П. камандзіроўкі.

П. гуку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)