пераво́з, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. перавозіць — перавезці.
2. Месца пераправы цераз раку, возера на пароме, лодцы і пад. Прыціх натоўп на перавозе: шафёры, цеслі, рыбакі. Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ры́кша ’чалавек, які запрогшыся ў каляску, перавозіць седакоў і грузы’ (ТСБМ). З япон. (dzin) rikisia праз пасрэдніцтва рускай, параўн. рус. ри́кша ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вазні́ца, ‑ы, м.
Той, хто перавозіць на конях пасажыраў; рамізнік, фурман. Вазніца паглядзеў на седака і шыбчэй пагнаў каняку. Гартны. Левандоўскі наняў вазніцу, яшчэ дапамог мне залезці ў фаэтон, і мы адправіліся. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Канве́ер ’транспарціровачны пас, прыстасаванне для перамяшчэння вырабаў ці грузаў’ (ТСБМ). З рус. мовы, куды ў 30‑х гадах XX ст. з англ. conveyer ’транспарцёр’, convey ’перадаваць, перавозіць’ (Шанскі, 2 (К), 248).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кур’е́р, ‑а, м.
1. Пасыльны ва ўстанове, які разносіць дзелавыя паперы. Кур’ер рэдакцыі.
2. Службовая асоба, якая развозіць спешныя даручэнні. — Абавязак кур’ера быць аператыўным, загады выконваць бездакорна. Васілевіч.
•••
Дыпламатычны кур’ер — супрацоўнік Міністэрства замежных спраў, які перавозіць дыпламатычную пошту.
[Фр. courrier.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяжкавагаві́к, ‑а, м.
1. Спартсмен цяжкай вагі. Спаборніцтвы цяжкавагавікоў.
2. Конь цяжкавагавай пароды, здольны перавозіць вельмі цяжкія грузы; цяжкавоз.
3. Спец. Цяжкавагавы, з вялікім грузам таварны поезд. Пасля праходу пасажырскага ў Ганцавічах цяжкавагавік зноў крануўся ў дарогу. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тэліе́шчыті ‘падымаць, перавозіць з цяжкасцю’ (беласт., Сл. ПЗБ). Няясна. Магчыма, звязана з зах.-палес. teĺiš ‘цурбан, абрубак; тулава без канечнасцей’ (Арх. Вяр.), ст.-бел. телеш ‘той, хто апрацоўваў калоды’ (1569 г., ГСБМ). Гл. цялеш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ую́к, ‑а, м.
Упакаваная паклажа, якая перавозіцца на спіне жывёлы. Густы вербалоз, безліч купін, хмары камароў і машкары не робяць лёгкім падарожжа па гэтых мясцінах. Выбіваліся мы адгэтуль перапэцканыя ў гразі, уюкі з сёдлаў саслізгвалі. Гавеман. // Мяшок, торба, сумка, прыстасаваныя перавозіць паклажу на спіне жывёлы.
[Цюрк. юк — паклажа.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мяшо́чнік і мяшэ́чнік, ‑а, м.
Уст. Той, хто скупляе мяшкамі харчовыя прадукты і незаконна перавозіць іх з мэтай спекуляцыі (у перыяды нарміраванага забеспячэння насельніцтва прадуктамі). Вагоны былі набіты бітком мяшочнікамі, людзьмі ў пашарпаных салдацкіх шынялях. Звонак. Саюзы моладзі дапамагалі партыі.. у барацьбе з мяшэчнікамі і спекулянтамі. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
переправля́ть несов.
1. (кого, что, через что) перапра́ўляць; (перевозить) пераво́зіць; (переводить) пераво́дзіць;
переправля́ть письмо́ адреса́ту перапра́ўляць ліст адраса́ту;
переправля́ть путеше́ственников че́рез го́ры перапра́ўляць (пераво́зіць, пераво́дзіць) падаро́жнікаў це́раз го́ры;
2. (отправлять, пересылать) перапра́ўляць;
3. (исправлять что-л. или всё, многое) папраўля́ць, выпраўля́ць, перапра́ўляць;
переправля́ть напи́санное папраўля́ць (выпраўля́ць, перапра́ўляць) напі́санае;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)