Verbum

аблы́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

1. Абматаць, апавіць, абвязаць чым-н.

А. дротам.

2. перан. Падпарадкаваць сабе.

А. павуцінай даўгоў.

3. перан. Прывабіць, прылашчыць, увесці ў зман.

А. чарамі.

|| незак. аблы́тваць, -аю, -аеш, -ае.

пакары́ць, -кару́, -ко́рыш, -ко́рыць; -ко́раны; зак., каго-што.

1. Падпарадкаваць сваёй уладзе, заваяваць.

П. крэпасць.

Чалавек пакарыў космас.

2. перан. Выклікаць у каго-н. сімпатыю, давер да сябе.

П. дзявочае сэрца.

|| незак. пакара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. пакарэ́нне, -я, н.

завало́даць, -аю, -аеш, -ае і заўлада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак., кім-чым.

1. Узяць каго-, што-н. у поўнае сваё распараджэнне; захапіць.

З. чужой маёмасцю.

2. перан. Прыцягнуць да сябе, падпарадкаваць свайму ўплыву.

З. чыёй-н. увагай.

|| незак. завало́дваць, -аю, -аеш, -ае.

ціскі́, -о́ў.

1. Прыстасаванне для заціску і трымання прадмета пры яго апрацоўцы.

2. перан. Тое, што пазбаўляе свабоды дзеяння, ставіць у цяжкае, бязвыхаднае становішча.

◊

Узяць у ціскі —

1) прыгнятаючы, поўнасцю падпарадкаваць сабе;

2) пра двухбаковы ахоп войск праціўніка.

|| прым. ціско́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

саўлада́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак., з кім-чым.

1. Перамагчы, узяць верх у чым-н.; адолець, асіліць каго-, што-н.

С. са злачынцам.

С. з канём (прымусіць слухацца, падпарадкаваць сабе). С. з сабою (перасіліць сябе).

2. Змагчы выканаць якую-н. работу, ажыццявіць што-н.

С. з уборкай хлеба.

уціхамі́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.

1. каго-што. Супакоіць, зменшыць сілу праяўлення чаго-н.

У. дзяцей.

У. злосць.

2. каго. Сілай супакоіць; задушыць (бунт, паўстанне і пад.).

У. бунтаўшчыкоў.

3. каго-што. Падпарадкаваць сваёй волі; утаймаваць.

У. стыхію.

У. раз’юшанага быка.

|| незак. уціхамі́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. уціхамі́рванне, -я, н.

утаймава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й; -мава́ны; зак.

1. каго (што). Уціхамірыць, супакоіць (чалавека); падпарадкаваць волі чалавека (дзікую або непаслухмяную жывёлу).

У. раззлаванага чалавека.

У. тыгра.

2. што. Зменшыць, аслабіць, прыглушыць праяўленне чаго-н.; справіцца з якімі-н. стыхійнымі з’явамі.

У. боль.

У. смагу.

У. пажар.

|| незак. утаймо́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. утаймо́ўванне, -я, н.

|| наз. утаймава́нне, -я, н.