запрацава́цца, -цу́юся, -цу́ешся, -цу́ецца; -цу́йся; зак.

1. Стаміцца ад працяглай або цяжкай работы.

Ты, я бачу, тут зусім запрацаваўся.

2. Захапіўшыся работай, забыцца пра час.

З. да глыбокай ночы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

світа́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́е; незак.

1. безас. Пачынаць развіднівацца (аб набліжэнні ўсходу сонца).

Зімой світае позна.

2. Пачынацца, наступаць (пра дзень).

Пасля ночы світае дзень.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

суто́нне, -я, н. (разм.).

Час пасля захаду сонца перад надыходам ночы, а таксама паўзмрок перад світаннем; паўзмрок у слаба асветленым месцы, памяшканні.

За акном згушчаецца с.

|| прым. суто́нневы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Дабра́нец ’добрай ночы’ (Сцяшк.). Зыходным з’яўляецца польск. dobranoc ’добрай ночы’, якое на бел. глебе было пераасэнсавана паводле назоўнікаў з суфіксам ‑ец. Параўн. дабра́нач, дабра́нац.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

по́крыва, -а, н.

1. Верхні слой, які пакрывае што-н.

Травяное п.

Валасяное п.

2. перан. Тое, што пакрывае, ахутвае сабой што-н.

Пад покрывам ночы.

|| прым. по́крыўны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

змрок, -у, м.

1. Адсутнасць святла, цемра.

З. атуліў прасторы.

2. Няпоўная цемната, прыцемак, пры якім яшчэ можна распазнаваць прадметы.

Вячэрні з.

3. Прыцемак паміж захадам сонца і наступленнем ночы, а таксама перадсвітальны прыцемак.

Перадранішні з.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

полуно́чничать несов. сядзе́ць (працава́ць, гуля́ць и т. п.) да по́зняй но́чы; паўно́чнічаць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

даўжэ́ць, ‑эе; незак.

Рабіцца даўжэйшым. Цені даўжэюць. Ночы даўжэюць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ра́ніца, -ы, мн. -ы, -ніц, ж.

Час сутак ад канца ночы да пачатку дня, першыя гадзіны дня.

|| памянш. ра́нічка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

◊

Добрай раніцы! — ранішняе прывітанне пры сустрэчы.

|| прым. ра́нішні, -яя, -яе.

Ранішняя зарадка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паўно́чы, ж.

Палавіна ночы. Паўночы не спала [Уля], чакаючы раніцы. Паўлаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)