заця́ты, -ая, -ае.

1. Упарты, настойлівы ў ажыццяўленні чаго-н.

З. чалавек.

Зацятая барацьба.

Зацятая спрэчка.

2. перан. Працяглы, пастаянны, нязменны.

Зацятая варожасць.

З. боль.

3. Скрытны; затоены, насцярожаны.

Ён чалавек горды і з.

Зацятая маўклівасць.

4. Вельмі адданы чаму-н., заўзяты.

З. балельшчык.

|| наз. заця́тасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

змарнава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., што.

Марна страціць, загубіць. Маці казала, быў.. [Сузан] настойлівы і працавіты, ніколі не змарнаваў ніводнага дня. Лынькоў. Лісток завялы ён [бацька] сарваў і кінуў злосна ўбок: — Такое дрэўца змарнаваў дарэмна, галубок! Вялюгін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Натрэтны ’назойлівы, надакучлівы’ (Жд. 2), натрэнтны ’напорысты’ (Сл. ПЗБ), ’навязлівы, назойлівы’ (Нас.), ’настойлівы’ (Сцяшк. Сл.). З польск. natrętny ’назойлівы, надакучлівы’, параўн. ст.-бел. натренть ’нахабнік’ (1627 г.) < ст.-польск. natręt (Булыка, Лекс. запазыч., 125).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прабіўны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які прабівае што‑н., мае здольнасць прабіваць. Прабіўная сіла снарада.

2. Разм. Які можа дабіцца, дамагчыся чаго‑н. нягледзячы на цяжкасці; настойлівы. — Бачылі, якая моладзь расце. — Прабіўная, — адказаў Гамбіцкі. — Адукаваная, — уздыхнуў Кушнер. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

баяві́ты, ‑ая, ‑ае.

З баявым, наступальным характарам, рашучы, настойлівы ў дзеяннях. Яшчэ прыгадаў стройную, з капой цёмна-медных .. валасоў, Бэлу, па-гарадскому баявітую і гарэзлівую. Асіпенка. Паэзія Пятра Глебкі была вельмі гуманнай, чалавечнай, інтэрнацыянальнай і баявітай. Бялевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

настоя́тельный

1. (настойчивый) насто́йлівы; (упорный) упа́рты;

2. (крайне нужный) пі́льны, пі́льна патрэ́бны;

настоя́тельная необходи́мость пі́льная патрэ́ба (неабхо́днасць).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

насты́рны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Настойлівы, напорысты, упарты ў дасягненні чаго‑н. Адзін настырны карэспандэнт усё дапытваўся, у чым сакрэт поспеху яго, Альбіна Іванавіча, работы. Даніленка. На Прывакзальнай плошчы зачыняліся магазіны, але пад дзвярыма стаялі запозненыя і настырныя пакупнікі і прасіліся нешта купіць. Адамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

повели́тельный

1. улада́рны; ула́дны; катэгары́чны; насто́йлівы;

повели́тельный тон улада́рны (ула́дны, катэгары́чны) тон;

2. грам. зага́дны;

повели́тельное наклоне́ние зага́дны лад.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упо́рный

1. (служащий для упора) упо́рны;

2. (стойкий) упа́рты, цвёрды; (настойчивый) насто́йлівы;

3. (крепкий, твёрдый) уст. непада́тлівы, цвёрды, мо́цны;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

неадсту́пны, ‑ая, ‑ае.

Які не адступае ад каго‑н., чаго‑н., упарта дамагаецца чаго‑н.; настойлівы. Неадступны спадарожнік. Неадступная пагоня. □ Цэлую раніцу хадзіў Рыгор па вёсцы сярдзіты і неадступны, пакуль выправіў у лес сабатажнікаў. Крапіва. // Неадчэпны, пастаянны. Усё засланялася адным неадступным цяжкім пытаннем: «А як жыць далей? Што рабіць?» Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)