прамаліне́йны в разн. знач. прямолине́йный;
п. напра́мак — прямолине́йное направле́ние;
п. чалаве́к — прямолине́йный челове́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
По́ўнач, по́ўныч, пуовночь, по́ўноч ’глыбокая ноч, сярэдзіна ночы’, ’адзін з напрамкаў свету’ (ТСБМ, Сцяшк. Сл., Мік., Бес., Шат., Касп., Бяльк., ТС), ст.-бел. полночь ’сярэдзіна ночы’, ’напрамак свету’, полнощь ’напрамак свету’, укр. пі́вніч ’поўнач (напрамак свету, сярэдзіна ночы)’, рус. по́лночь ’поўнач (напрамак свету)’, польск. północ ’палова ночы; напрамак свету’, чэш. půlnoc ’сярэдзіна ночы’, славац. polnoc ’тс’, в.-луж. połnóc ’сярэдзіна ночы; напрамак свету’, н.-луж. połnoc ’тс’, серб.-харв. по́ноћ ’сярэдзіна ночы’, славен. pólnoč ’тс’, балг. полуно́щ ’тс’, макед. полноќ ’тс’, ст.-слав. полоумошти ’пасярод ночы’, ’поўнач’. Прасл. *polъnoltь, *polunoktь ’сярэдзіна ночы’ ад *polъ‑/polu‑ (гл. паў-) і *noktь (гл. ноч). Ужыванне назваў частак сутак для перадачы напрамкаў свету характэрнае для шэрагу індаеўрапейцах і неіндаеўрапейскіх моў, параўн. ням. Mitternacht ’поўнач (напрамак свету; сярэдзіна ночы)’ (Ніканаў, Этимология–1984, 163). Мяркуецца, назва поўнач у абодвух значэннях з’яўляецца паралельным утварэннем да сапраўднай “салярнай” назвы — поўдзень (гл.), якая аб’ядноўвала ў сваім значэнні астранамічна-часавае і геаграфічна-арыентацыйнае паняцці (Німчук, Давньорус., 47).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перабудава́цца, -ду́юся, -ду́ешся, -ду́ецца; -ду́йся; зак.
Змяніць парадак сваёй работы, напрамак сваёй дзейнасці, свае погляды.
П. пасля крытыкі.
|| незак. перабудо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. перабудо́ва, -ы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стэрэафані́я, -і, ж. (спец.).
Перадача ці ўзнаўленне гуку, якія даюць магчымасць вызначыць напрамак гучання і размяшчэння крыніцы гуку ў прасторы.
|| прым. стэрэафані́чны, -ая, -ае.
С. запіс.
Стэрэафанічнае кіно.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прадвы́значыцца, ‑чыцца; зак.
Вызначыцца наперад, устанавіцца, атрымаць адпаведны напрамак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тра́верз, ‑у, м.
Спец. Напрамак, перпендыкулярны курсу судна, самалёта.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
урбані́зм, ‑у, м.
1. У мастацтве і літаратуры — напрамак, якому ўласцівы наказ, усхваленне жыцця вялікіх гарадоў.
2. У архітэктуры — напрамак, для якога характэрна стварэнне буйных гарадоў з вялікімі будынкамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нейтралі́зм, ‑у, м.
У палітыцы — напрамак, які адстойвае, абараняе нейтралітэт.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
левізна́, ‑ы, ж.
Спец. Левы напрамак у грамадска-палітычных поглядах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
норд, -у, М но́рдзе, м. (спец.).
Поўнач, паўночны напрамак, а таксама паўночны вецер.
Н.-вест. (паўночны захад, паўночна-заходні вецер). Н.-ост (паўночны ўсход, паўночна-ўсходні вецер).
|| прым. но́рдавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)