◎ Прэ́дні ’ранейшы; былы’, ’які будзе наперадзе, у будучым’, ’вельмі добры, выдатны’ (Нас.). З польск. przedni ’пярэдні; вельмі добры, выдатны’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рыхтава́цца, -ту́юся, -ту́ешся, -ту́ецца; -ту́йся; незак.

1. да чаго, у што і з інф. Рабіць прыгатаванні да чаго-н.

Р. да зімы.

Р. ў дарогу.

Р. да экзаменаў.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Быць у стане ці працэсе падрыхтоўкі; наспяваць, быць наперадзе.

Рыхтуюцца важныя падзеі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пры́казка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.

1. Кароткае народнае выслоўе павучальнага зместу; народны афарызм.

Стаць прыказкай (пра каго-, што-н., што стала агульнавядомым з якога-н. боку).

2. Прыгаворка, зачын казкі.

Гэта п., а казка наперадзе.

|| прым. пры́казкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

П. выраз.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

няма́ла, прысл.

Даволі многа. Гарадоў Я пабачыў нямала. Астрэйка. — Так, — задумёна прамовіў Мікола, — працы наперадзе нямала. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уце́рці, утру́, утро́ш, утро́; утро́м, утраце́, утру́ць; уцёр, уце́рла; утры́; уцёрты; зак.

1. што ў што. Націраючы, прымусіць увабрацца.

У. мазь.

2. каго-што. Выцерці, абцерці.

У. слёзы.

У. нос каму-н. (таксама перан.: аказацца наперадзе, паказаць яўную перавагу ў чым-н.).

|| незак. уціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. уціра́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́бліск, ‑у, м.

Імгненнае яркае святло, полымя. Выбліскі агню. □ Наперадзе былі ўжо добра відаць зарнічныя выбліскі ад стрэлаў батарэй. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

барбо́с, ‑а, м.

1. Дваровы сабака.

2. Лаянк. Пра злога, грубага чалавека. Наперадзе ўсё ліха, зло І здзекі панскага барбоса. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пры́казка ж.

1. посло́вица;

стаць ~кай — войти́ в посло́вицу;

2. при́сказка;

гэ́та п., а ка́зка напе́радзе — э́то при́сказка, а ска́зка впереди́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дале́й, прысл.

1.

Выш. ст. да прыслоўя далёка. Бачыць вока далёка, а розум яшчэ д. (прыказка).

2. Наперадзе, на пэўнай адлегласці.

Д., за жытам, пачынаецца бярэзнік.

3. Затым, потым, у далейшым.

Д. усё будзе добра.

4. Працягваючы пачатае.

Чытаць д.

◊

І гэтак далей (скарочана і г.д.) — ужыв. ў канцы пералічэння як указанне на тое, што пералічэнне можа быць працягнута.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паўкіламе́тра, м.

Палавіна кіламетра. Наперадзе, праз паўкіламетра, шлях браўся направа. Мележ. Ад пасёлка да станцыі было не так далёка, можа якога паўкіламетра. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)