метані́мія, ‑і, ж.

Перанясенне назвы з аднаго прадмета на другі на падставе сталай сувязі паміж імі, напрыклад: «прачытаў Коласа» замест «прачытаў творы Коласа».

[Грэч. metonymia — перайменаванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шы́льда, -ы, М -дзе, мн. -ы, -аў, ж.

1. Дошка з надпісам назвы ўстановы, прадпрыемства і пад., вывеска.

2. перан. Пра знешні, паказны бок паводзін, дзейнасці, спосабу жыцця і пад. (разм.).

Гэта толькі ш., на самай справе ён не такі чалавек.

|| прым. шы́льдавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

такі́-та, така́я-та, тако́е-та.

1. займ. неазнач. Ужыв. замест дакладнай назвы асобы, прыкметы, не названых па той ці інш. прычыне.

Трэба адзначыць, што на сходзе адсутнічалі такія-та.

2. часц. Ужыв. для выражэння дакору, іроніі і пад. (разм.).

Рубель згубіў.

Такая-та бяда.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бемо́ль, ‑я, м.

1. Нотны знак, які азначае паніжэнне гуку на паўтона.

2. у знач. нескл. прым. (пасля назвы ноты). З паніжэннем. Рэ бемоль.

[Фр. bémol.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

безназо́ўны, ‑ая, ‑ае.

Які не мае назвы. Асабліва моцна адчуваеш восень тут, на беразе безназоўнага ліменскага возера, да якога ад маёй леснічоўкі крокаў дзвесце. Карамазаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыэ́з, ‑а, м.

1. Нотны знак, які абазначае павышэнне ноты на паўтона.

2. у знач. нескл. прым. (пасля назвы ноты). Паўтонам вышэй. До дыэз. Фа дыэз.

[Фр. diése.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вікто́рыя, ‑і, ж.

1. Назвы сартоў некаторых агародных і садовых раслін (буракоў, клубніц і інш.).

2. Травяністая вадзяная трапічная расліна сямейства гарлачыкавых з вялікімі кветкамі і агромністым плаваючым лісцем.

[Ад лац. victoria — перамога.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бека́р, ‑а, м.

1. Нотны знак, які адмяняе дзеянне папярэдняга дыеза ці бемоля і аднаўляе асноўнае значэнне ноты.

2. у знач. нескл. прым. (пасля назвы ноты). Без павышэння або паніжэння. Рэ бекар.

[Фр. bécarre.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адушаўлёны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад адушавіць.

2. у знач. прым. Які належыць да свету жывых істот; жывы. // Які адносіцца да катэгорыі назоўнікаў, што азначаюць назвы жывых істот. Адушаўлёны назоўнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сія́мскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да Сіяма (старой афіцыйнай назвы Таіланда), сіямцаў.

•••

Сіямскія блізняты — а) зрослыя блізняты, якія нарадзіліся ў Сіяме ў пачатку 19 ст.; б) перан. (жарт.) пра неразлучных сяброў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)