абсалю́т, -у, М -лю́це, м. (кніжн.).
1. У ідэалістычнай філасофіі: вечная нязменная першааснова ўсяго існага (дух, ідэя, бажаство).
2. Нешта безадноснае, незалежнае, самаіснае.
Узвесці ў а.
3. Мяжа дасканаласці, узор; найвышэйшае разумовае ўяўленне пра што-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
патало́к, ‑лка, м.
Спец. Найбольшая вышыня пад’ёму лятальнага апарата. Паталок самалёта. // перан. Найбольшая магчымая норма, мяжа чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
складападзе́л, ‑у, м.
1. У лінгвістыцы — мяжа паміж двума сумежнымі складамі ў слове.
2. Падзел слова на склады.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыграні́чча, ‑а, н.
Прыгранічная тэрыторыя, зона. Тут было прыгранічча, мяжа з Польшчай, і дзесятку вясковых сем’яў было загадана выселіцца. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чу́тнасць, ‑і, ж.
1. Ступень выразнасці гучання. Добрая чутнасць. Мяжа чутнасці.
2. Магчымасць чуць, слухаць каго‑, што‑н. Чутнасць выбухаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Паме́жак ’узмежак, мяжа’ (ТСБМ). Конфікснае ўтварэнне (прыст. па‑ і суф. ‑ак) ад мяжа (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пля́нта ’мяжа на хлебным полі’ (маляр., Выг.), ’мяжа’ (Айкан.). З польск. planta ’план, праект’. Д^плант (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тавары́скасць, ‑і, ж.
Уласцівасць таварыскага. Андрыян і сам не ведае, з якога моманту пачалося пачуццё, дзе тая мяжа паміж таварыскасцю і каханнем. Марціновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рубе́ж ’мяжа чаго-небудзь або паміж чым-небудзь’, ’дзяржаўная мяжа’, ’лінія абаронных збудаванняў’ (ТСБМ), ’кант, грань’ (Гарэц.), рубѣжъ ’граніца’ (Шымк. Собр.). Укр. рубі́ж ’край, мяжа; засечка’, рус. рубе́ж ’рубеж’, балг. ръбе́ж ’мяжа, мяжа паміж палямі’. Стараж.-рус. рубежъ ’засечка; знак мяжы’ (Сразн., 3, 179). З прасл. *rǫbežь ’метка, засечка’, вытворнага з суфіксам ‑ežь > ад *rǫbati, *rǫbiti ’сячы’ (гл. рубаць, рубіць) (БЕР, 6, 361; Чарных, 2, 125). Паводле Якабсона, рубеж ёсць царкоўнаславянская форма ў адносінах да рубёж ’высяканне лесу’ (Трубачоў-Фасмер, 3, 510).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
грани́ца
1. (между государствами) грані́ца, -цы ж., мяжа́, -жы́ ж.;
2. в др. знач. мяжа́, -жы́ ж.;
за грани́цей за мяжо́й;
за грани́цу за мяжу́;
из-за грани́цы з-за мяжы́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)