пралапата́ць, ‑пачу, ‑почаш, ‑поча; зак.
1. Праляцець лапочучы, з шумам. Раптам пралапатаў крыламі нейкі вялізны птах, і мы аж скалануліся ад нечаканасці. Каліна.
2. што. Прагаварыць, сказаць што‑н. хутка, не зусім выразна. — От уліплі, дык уліплі! — пралапатаў адзін з .. [салдат]. Гурскі.
3. Лапатаць некаторы час (гл. лапатаць у 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лапаце́ць, ‑ціць; незак.
Тое, што і лапатаць (у 1 знач.). Грэбляй цягнуліся з торфам фурманкі, услед за імі лапацеў гусенічны трактар. Кірэйчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разлапата́цца, ‑пачуся, ‑почашся, ‑почацца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачаць моцна лапатаць (крыламі). Певень разлапатаўся.
2. Разм. Разгаварыўшыся, стаць лапатлівым, балбатлівым.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тарахте́ть несов., разг.
1. тарахце́ць, леската́ць;
2. (говорить без умолку) трашча́ць, лапата́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
залапата́ць, ‑пачу, ‑почаш, ‑поча; зак.
Пачаць лапатаць. // Пралапатаць. Толькі крыллем залапоча певень Ды плёсне сом у завадзі ракі. Свірка. Раптам зусім блізка ад мяне, справа, нешта моцна залапатала і чмякнулася на зямлю. Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лопатка, бяроз. ло́патка ’пахрустванне ў суставах нагі’ (Шатал.). Да лапата́ць 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
малаці́ць, -лачу́, -ло́ціш, -ло́ціць; -ло́чаны; незак.
1. што і без дап. Выбіваць зерне з каласоў.
М. пшаніцу.
2. Стукаць, біць у што-н. (разм.).
Нехта ў дзверы малоціць.
3. што. Разбіваць, ламаць (разм.).
М. посуд.
4. перан. Хутка гаварыць, лапатаць (разм.).
Як пачне м., нічога не зразумееш.
|| наз. малацьба́, -ы́, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
*Лапотка, лун. лопо́тка ’бразготка’ (Шатал.). Рэгіянальнае ўтварэнне з суф. ‑к‑a ад лопат, лапатаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Малату́н, молоту́н ’брахун, балбатун’ (ТС). Да малаці́ць ’лапатаць’ (гл.). Аб суфіксе ‑ун гл. Сцяцко (Афікс. наз., 68).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Лу́пацень, лу́потэнь ’лупцоўка’ (беласт., Сл. ПЗБ). Можна дапусціць кантамінацыю лу́пень і лапата́ць ’удараць па якой-небудзь паверхні, ствараючы аднастайныя прыглушаныя гукі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)