◎ Ке́лбухі ’кішкі, вантробы’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. каўбух.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Клу́нкі ’кішкі, вантробы’ (Нас.). Параўн. шлункі (Нас., 237). Гл. шундзюк.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Крыпа́нікі ’бліны’ (Нік. Очерки), ’кішкі з начынкай’ (Касп.). Да крапацьг (гл.).⇉.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бэ́бахі, ‑аў; адз. няма.
Разм.
1. Вантробы, кішкі. Бэбахі выпусціць.
2. Груб. Зношаныя рэчы, лахманы. Юста рассцілае нейкія бэбахі на тапчане, куды і пераходзіць Ганна разам з народжаным сынам. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Кішчы́ны ’адходы пасля выціскання соку з чаго-небудзь’ (Сл. паўн.-зах.), ’мякаць гарбуза’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. кішкі. Нягледзячы на семантычную тоеснасць кішкі і кішчыныß словаўтваральная мадэль сведчыць аб аддзеяслоўным паходжанні разглядаемай лексемы ад кішчыць з незасведчаным зна чэннем ’выціскаць сок’ (параўн. Сцяцко, Афікс. наз., 43–44).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кізу́нкі — у выразе кізункі выпусціць ’выпусціць кішкі’ (Нік. Поел.). Да рус. киза ’жывот’. Суфіксацыя на ‑ункі (Сцяцко, Афікс. наз., 69). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адро́стак, ‑тка, м.
Частка чаго‑н., якая адыходзіць убок; адгалінаванне. Які куст, такі і адростак. Прыказка. // Адгалінаванне якога‑н. органа. Адростак сляпой кішкі. □ Па трэцім і чацвёртым годзе жыцця рогі лася маюць тры адросткі. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кі́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.
1. Эластычная трубка — частка органаў стрававання ў чалавека, жывёлін.
Тонкая к.
2. Гумавая або брызентавая трубка для падачы вады (разм.).
Пажарная к.
◊
Кішка тонка (тонкая) у каго (разм.) — не хапае сіл, сродкаў і пад., каб зрабіць што-н.
Кішкі марш іграюць (разм., жарт.) — пра моцнае адчуванне голаду.
|| прым. кі́шачны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Пашлямава́ць ’пачысціць кішкі нажом’ (гродз., Сцяшк. Сл.). Да па‑ і шлямаваць, якое з польск. szlamować ’тс’ < ням. schlämmen ’прамываць, ачышчаць’ < !!!сА/атт ’іл, гразь’ (SWO, 730).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тлусце́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Станавіцца тлустым або больш тлустым. Прыязджаў дзядзька з млына і прывозіў навіну: — Аптэкар зноў ездзіў у Беласток сала зразаць з жывата! — От, крывасмокі! У цябе кішкі ад працы папрысыхалі да крыжа, а яны ўсё тлусцеюць! Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)