свети́льня ж.
1. см. свети́льник 1;
2. (фитиль) кнот, род. кно́та м.;
3. обл. (светец) дзед, род. дзе́да м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чы́ркнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Разм. Тое, што і чыркануць. Гаспадар прайшоў да стала, зняў з лямпы шкло, падкруціў кнот. Дастаў з кішэні запалкі, чыркнуў. Лупсякоў. Жанчына ўздыхнула, чыркнула нешта сабе ў блакнот і зноў схілілася над папкай. Палтаран. Вось толькі тут былі [чыжы], чыркнулі крыламі па вадзе і ўжо далёка-далёка. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пабо́льшыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., што.
1. Зрабіць большым па колькасці. Пабольшыць штат супрацоўнікаў.
2. Зрабіць большым па велічыні, памерах, аб’ёму. Пабольшыць кнот у лямпе. □ Мяжа .. была вызначана здаўн[а], але кожны з .. [суседзяў] хацеў адціснуць яе на дзве баразны, пабольшыць свой палетак. Нікановіч.
3. Зрабіць большым па сіле, інтэнсіўнасці. Пабольшыць чыю-небудзь падазронасць. □ Каб пабольшыць і замацаваць адчуванне, Аляксей Кулакоўскі часамі карыстаецца прыёмам уваскрашэння ў памяці забытай дэталі. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ґе́ґа 1 ’крэмень’ (гродз., таксама ў бел. гаворках Польшчы; гл. Лекс. балтызмы, 40–41), ’камень’ (Сцяшк.). Мяркуюць, што гэта магчымае запазычанне (з варыянтам дзе́га) з літ. мовы. Параўн. літ. dẽgti, dẽginti ’паліць’, dẽgas, dẽgalas ’галавешка, кнот’ (гл. Смулкова, Лекс. балтызмы, 40–41; Смулкова, Z polsk. stud. slawist., ser. 2, 1963, 215–221). Параўн. яшчэ Сл. паўн.-зах., 439.
Ґе́ґа 2 ’парода гусей’ (Сл. паўн.-зах.). Паводле Сл. паўн.-зах., запазычанне з літ. gẽgalas ’нырок’, gẽgė ’зязюлька’. Але, магчыма, і самастойнае ўтварэнне (ад ге́гаць, ґе́ґаць, гл.). Параўн. польск. gęga ’гусь’ (< gęgać ’гегаць’). Гл. Слаўскі, 1, 272.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
трут м.
1. (фитиль для зажигания от искры) кнот, род. кно́та м.;
2. (высушенный трутовик, употребляемый с той же целью) гу́ба, -бы ж., цэ́ра, -ры ж.;
3. бот., см. тру́тник, трутови́к.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нагарэ́ць сов.
1. в разн. знач. нагоре́ть;
кнот ~рэ́ў — фити́ль нагоре́л;
электры́чнасці нагарэ́ла на шмат рублёў — электри́чества нагоре́ло на мно́го рубле́й;
2. безл., разг. нагоре́ть, доста́ться;
яму́ мо́цна ~рэ́ла — ему́ кре́пко нагоре́ло (доста́лось)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уверну́ть сов., разг.
1. (завернуть во что-л.) укруці́ць;
уверну́ть ребёнка в одея́ло укруці́ць дзіця́ ў ко́ўдру;
2. (вертя, уменьшить) укруці́ць; зме́ншыць, паме́ншыць;
уверну́ть фити́ль в ла́мпе укруці́ць (зме́ншыць, паме́ншыць) кнот у ля́мпе;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абпалі́ць
1. обже́чь; опали́ть;
а. кане́ц бервяна́ — обже́чь коне́ц бревна́;
а. кнот — обже́чь фити́ль;
а. валасы́ — опали́ть во́лосы;
дуб ~лі́ла мала́нкай — дуб опали́ло мо́лнией;
2. (сильно прокалить — глиняные изделия) обже́чь;
а. гаршкі́ — обже́чь горшки́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыкруці́ць, ‑кручу, ‑круціш, ‑круціць; зак., што.
1. Прышрубаваць; закруціць. Прыкруціць гайку. // Прымацаваць да чаго‑н. з дапамогай шрубы, балта і пад. Клін патрэбна было пазам пакінуць на правую па ходу цягніка рэйку і прыкруціць балтамі. Краўчанка.
2. Закручваючы, прымацаваць; прывязаць. Прыладзіў [Зіновій Цімафеевіч] пучок мачалы, дротам прыкруціў да кія. Важнецкі квач атрымаўся. Нядзведскі.
3. Закруціць трохі або тужэй; падкруціць. Прыкруціць кран. // Круцячы, пакручваючы (рычажок, ручку), зменшыць што‑н., збавіць сілу, моц чаго‑н. Прыкруціць кнот у лямпе. □ Андрэй запаліў вялікі калгасны ліхтар.., прыкруціў агонь — меншы не так патушыць вецер — і пайшоў на ферму. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
приверну́ть сов.
1. в разн. знач. прыкруці́ць, мног. папрыкру́чваць;
приверну́ть га́йку прыкруці́ць га́йку;
приверну́ть фити́ль в ла́мпе прыкруці́ць кнот у ля́мпе;
2. воен. прывярну́ць;
приверну́ть носки́ прывярну́ць наскі́;
3. разг. (повернув, подъехать к чему-л.) прывярну́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)