эфо́р, ‑а, м.

У старажытнай Спарце — адзін з пяці выбраных на год народным сходам прадстаўнікоў, якія кіравалі палітычным жыццём дзяржавы.

[Ад грэч. éphoros — наглядальнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кон, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Месца, дзе ставяцца фігуры, якія трэба выбіваць (пры гульні ў гарадкі, пікара і пад.), або месца, куды кладзецца стаўка ў азартных гульнях.

Начарціць к.

Паставіць грошы на к.

2. Адна партыя якой-н. гульні.

Згуляць адзін к.

◊

Ставіць на кон — рызыкаваць сваім жыццём.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

развіта́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. з кім. Абмяняцца развітальнымі словамі, паціснуць адзін аднаму рукі пры расставанні.

Р. перад ад’ездам.

2. з кім-чым. Пакінуць што-н., расстацца.

Р. са службай.

◊

Развітацца з белым светам (з жыццём) — памерці.

|| незак. разві́твацца, -аюся, -аешся, -аецца; наз. развіта́нне, -я, н. (паводле 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

яўрэ́і, -яў, адз. -э́й, -я, м.

1. Агульная этнічная назва народа, што гістарычна ўзыходзіць да старажытных семіцкіх плямёнаў (старажытных яўрэяў) і жыве цяпер у розных краінах свету агульным жыццём з астатнім насельніцтвам гэтых краін.

2. Асноўнае насельніцтва дзяржавы Ізраіль.

|| ж. яўрэ́йка, -і, ДМ -йцы, мн. -і, -рэ́ек.

|| прым. яўрэ́йскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аўтабіяграфі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да аўтабіяграфіі, уключае элементы аўтабіяграфіі. // Звязаны з жыццём аўтара, з’яўляецца яго аўтабіяграфіяй. Аўтабіяграфічны твор. Аўтабіяграфічны матэрыял. Аўтабіяграфічныя апавяданні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самавыражэ́нне, ‑я, н.

Тое што і самавыяўленне. Мастацкі твор заўжды сплаў знешняга жыцця з унутраным жыццём мастака, дыялектычная еднасць адлюстравання і самавыражэння. І. Калеснік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сула́ддзе, ‑я, н.

Тое, што і суладнасць. [Песняру] ўласцівы і другія традыцыйныя рысы рамантычнага героя — адзіноцтва і поўнае суладдзе яго жыцця з жыццём прыроды. Каваленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шматгра́ннасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і якасць шматграннага. Шматграннасць прызмы. Шматграннасць таленту. □ Паэзія цесна звязана з жыццём, з яго шматграннасцю і канфліктамі, з нашым сучаснікам. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

існава́ць, існу́ю і існую́, існу́еш і існуе́ш, існу́е і існуе́; існу́й; незак.

1. Быць у наяўнасці; мецца.

Існуюць розныя думкі адносна гэтага.

2. чым і на што. Здабываць сродкі для жыцця якім-н. чынам.

І. на сродкі бацькоў.

3. Жыць няпоўным жыццём, без радасці, без задавальнення.

Не жыў, а існаваў.

|| наз. існава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

правінцыялі́зм, ‑у, м.

1. Уст. Погляды і манеры, звязаныя з жыццём у глухой мясцовасці, правінцыі.

2. Слова або выраз, уласцівыя абласной, а не літаратурнай мове; дыялектызм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)