сострада́ние ср. спачува́нне, -ння ср., спага́да, -ды ж., жаль, род. жа́лю м.;

возбуди́ть в ко́м-л. сострада́ние вы́клікаць у каго́-не́будзь спачува́нне (жаль), абудзі́ць у кім-не́будзь жаль;

сде́лать что́-л. из сострада́ния зрабі́ць што-не́будзь з жа́лю (спачува́ючы);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разво́хкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Пачаць вохкаць, выказваць жаль, боль і пад., часта паўтараючы «вох». Развохкалася бабулька.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чын², -у, м.

У Т адз. л. ў спалучэнні з прыметнікам і займеннікам ужыв. ў знач.: спосаб, прыём; гэта спалучэнне адпавядае прыслоўю са знач. дадзенага прыметніка або займенніка.

Такім чынам.

Належным чынам.

Адпаведным чынам.

◊

Грэшным чынам (у знач. пабочн. сл.; разм.) — трэба прызнацца; на жаль.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

приско́рбие ср., уст. жаль, род. жа́лю м., сму́так, -тку м.;

с глубо́ким (серде́чным) приско́рбием з глыбо́кім жа́лем, з душэ́ўным сму́ткам;

к (глубо́кому) приско́рбию книжн. на вялі́кі жаль;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паго́цкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Гоцкацца некаторы час. Паўлік паспрабаваў пагоцкацца, але спіна вярблюда, на жаль, не мела спружын. Беразняк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

го́ра, -а, н.

1. Глыбокі жаль, смутак.

Захварэць з г.

2. Тое, што і няшчасце.

У мяне вялікае г.

3. Жыццёвыя няўдачы, мукі, нястача.

Г. не знаць.

Цярпець г.

◊

Глынуць гора (разм.) — перажыць многа цяжкасцей.

Заліць гора (разм.) — напіцца з гора.

З горам папалам (разм.) — з вялікай цяжкасцю.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спрашчэ́нскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да спрашчэнства, спрашчэнца, уласцівы ім. Але крытыка бывае розная: слушная, аб’ектыўная і, на жаль, вульгарызатарская, спрашчэнская. «ЛіМ».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прысму́так ’засмучэнне, маркота; жаль’ (Нас., Байк. і Некр.). Прэфіксальны дэрыват ад смутак (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пако́рны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і пакорлівы. Марыля была ціхая, пакорная работніца і жаль свой дзявочы хавала глыбока. Брыль.

•••

Ваш пакорны слуга (уст.) гл. слуга.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Жало́ба ’смутак’, ’памінкі’ (Сл. паўн.-зах.). Ад кораня, прадстаўленага ў жаль (гл.) з суфіксам ‑оба.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)