◎ Пашурмава́ць, шурмаваць ’выказваць незадавальненне, лаяцца’ (дзярж., Нар. сл.). Балтызм. Параўн. літ. šurmulys ’шум, гамана, крык’, šurmuliuoti ’шумець’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скаго́ліць ‘галасіць, лямантаваць’ (Нас., Байк. і Некр., Др.-Падб.), ‘скавытаць’ (Бір. Дзярж.). Параўн. скагатаць, скуголіць, скогліць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вудзі́ла ’вудзільна’ (Бір. Дзярж.). Да вудзіць 3 пры дапамозе запазычанага з польск. суф. ‑дло (Гіст. мовы, 1, 129).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Куралём ’дагары нагамі’ (Сцяшк. Сл., Бір. Дзярж., Сцяц.), ’кулём’ (Жыв. сл.). Да кулём. Мабыць, кантамінацыя з куражыцца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ляката́ць ’ляскатаць’, ’дрыжэць ад холаду’, ’сварыцца’ (Бір. Дзярж.; пух., Сл. ПЗБ; свісл., Сцяшк. Сл.). Гукапераймальнае. Да клеката́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Балдаве́шка 1 ’патаўшчэнне на канцы палкі’ (Бір. Дзярж.). Параўн. рус. дыял. балдаве́шка ’тс’, балдава́шка ’дубінка’. Утварэнне ад балдава́ ’паліца, булава, дубіна’, вядомага, напр., у рус. гаворках (бясспрэчная сувязь з балда́ ’дубіна’). Гл. яшчэ булдава́ ’булава’.
Балдаве́шка 2 ’дурань, дурная галава’ (Шат., Бір. Дзярж.). Метафарычнае ўжыванне слова балдаве́шка ’дубіна’ (гл.). Параўн. такое ж ужыванне слоў балда́, дубі́на, стоўб.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́сець (БРС, Касп., Янк. Мат., Янк. II, Шн., 1, Сцяшк., КЭС, ДАБМ, 827, Бір. Дзярж., Мат. Гом.). Гл. асець.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Выкрунта́сы ’хітрыкі, выкручванне’ (БРС, Нас., КТС, Бір. Дзярж., Мал.); ’выгін дарогі’ (Касп.). Запазычанне з польск. wykrętasy ’хітрыкі’. Параўн. выкрутасы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Е́ўна ’крыкун, гарлапан’ (Бір. Дзярж.). Няясна. Ці не да еўнух (гл.) з фальшывай дэкампазіцыяй (еўн‑ух) і народнаэтымалагічным пераасэнсаваннем.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Павяндлі́ца ’кумпяк, шынка’ (Нар. сл., дзярж.), павяндліцы ’паляндвіца’ (Сл. ПЗБ). Метатэза з паляндвіца, або вынік кантамінацыі паляндвіца і вяндліна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)