радаві́ты, ‑ая, ‑ае.
Які належыць да старога знатнага роду. Пасля набажэнства радавітая шляхта, паны-абшарнікі і ваенная арыстакратыя заходзяць да ксяндза .. на «шклянку гарбаты». Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саста́рыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.
Тое, што і састарэцца. Глядзіць на млынок-недарэку Млынар, што састарыцца змог, Як гэты замшэлы, гарбаты, Старанны работнік-млынок. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Курпа́ты ’сутулы’ (Сцяшк. Сл.). Да гарбаты. Магчыма, пад уплывам куробіцца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гарбу́ль ’нарост на дрэве або целе’ (Нас.), ’гарбаты чалавек’ (Шатал.). Гл. гарбы́ль.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Курдзе́ль ’малы ростам чалавек’ (Жыв. сл.). Да курдаты (гл.). Суфіксацыя, як гарбаты — гарбель (Сцяцко, Афікс. наз., 98).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
чаепи́тие чаяпі́цце, -цця ср., чаява́нне, -ння ср., піццё гарба́ты;
занима́ться чаепи́тием піць чай (гарба́ту), чаява́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Карба́ціць ’карабіць, гнуць’ (Яруш., Гарэц.), ’горбіць’ (Юрч.), ’карбаціцца’ (Гарэц.). Значэнне ’горбіць’ паказвае, што карбаціць можна разглядаць як кантамінацыю карабаціць (< korbatъ < korbъ — Трубачоў, Эт. сл., 11, 51) і гарбаты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вусе́ль ’вусач’ (брагін., Шатал.). Ад вус, да словаўтварэння параўн. чубе́ль ’чубаты чалавек’, гарбе́ль ’гарбаты чалавек’ і пад., якія абазначаюць «асобу паводле адмоўнай прыкметы» (Сцяцко, Словаўтв., 244; Грам. бел. мовы, 1, 120).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зава́рка ж., в разн. знач. зава́рка;
з. гарба́ты — зава́рка ча́я;
насы́паць ~кі ў ча́йнік — насы́пать зава́рки в ча́йник;
з. прабо́ін — зава́рка пробо́ин
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сы́рны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сыру. Сырны пах. □ З-пад расцярушаных сырных крошак можна было прачытаць на .. рубчастым беразе [талеркі] славянскія літары. Баранавых. // Прыгатаваны з сыру, з сырам. Прысеў і .. [Рыгор] і заказаў шклянку гарбаты ды пару сырных бутэрбродаў. Гартны. // Які прызначаны, служыць для вырабу сыру. Сырная маса.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)