уця́міць, -млю, -міш, -міць; зак., што і з дадан. (разм.).

Зразумець сэнс, змест чаго-н., поўнасцю ўсвядоміць што-н.

Я не адразу ўцяміў, пра што ідзе гаворка.

У. сэнс выказвання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гаваро́к, ‑рку, м.

1. Ціхая гаворка. Нізалася мірная гамонка старых, гаспадароў, вясёлы гаварок моладзі. Мележ.

2. Тое, што і гаворка (у 6 знач.). — Так, браток — дарагуша, — сібірскім гаварком сказаў Апаньін. «Маладосць».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

го́вор м.

1. (разговор) гаво́рка, -кі ж., разг. гамо́нка, -кі ж.;

2. (шум, гул) го́ман, -ну м.;

3. лингв. гаво́рка, -кі ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тагача́сны, -ая, -ае.

1. Які існаваў у мінулым, у тыя часы, пра якія ідзе гаворка.

2. Які адносіцца да аднаго часу, да адной эпохі з кім-, чым-н.

|| наз. тагача́снасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мно́жны, -ая, -ае.

Які складаецца з вялікай колькасці чаго-н., праяўляецца ў мностве форм, відаў.

Множная этымалогія.

○

Множны лік — граматычны разрад, які паказвае, што гаворка ідзе пра многія прадметы, асобы.

|| наз. мно́жнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гуры́йскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да гурыйцаў, належыць ім. Гурыйская гаворка. Гурыйскі звычай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

памо́ўка, -і, ДМ -мо́ўцы, мн. -і, -мо́вак, ж.

Гаворка (ужыв. звычайна ў прымаўцы: пра воўка памоўка, а воўк і тут — пра таго, хто паяўляецца ў той момант, калі пра яго гавораць ці думаюць; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бай², Ба́я і ба́ю, мн. ба́і, ба́яў, м. (разм.).

1. (з вялікай літары) Ба́я. Міфічная істота дзіцячага фальклору, якая расказвае байкі, казкі.

Ішоў Б. па сцяне.

2. ба́ю. Гаворка.

Вось бачыце, не слухалі майго баю.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абры́вісты в разн. знач. обры́вистый;

а. бе́раг — обры́вистый бе́рег;

абры́вістая гаво́рка — обры́вистая речь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спава́жнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць спаважнага. Толькі ніяк не вязалася са спаважнасцю дзяўчыны яе гаворка — несціханая і смелая. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)