зня́цца, зніму́ся, зні́мешся, зні́мецца; зня́ўся, зняла́ся, -ло́ся; знімі́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аддзяліцца, адмацавацца ад чаго-н.
Века лёгка знялося з дзежкі.
2. Крануцца з месца, адправіцца ў дарогу.
З. з якара.
Воінская часць знялася.
3. Сфатаграфавацца, а таксама сыграць ролю ў кінафільме.
З. на фоне мора.
З. ў кінафільме.
◊
Зняцца з уліку — перастаць быць на ўліку дзе-н.
|| незак. зніма́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стоя́нка в разн. знач. стая́нка, -кі ж.;
стоя́нка автомоби́лей стая́нка аўтамабі́ляў;
стоя́нка ка́менного ве́ка археол. стая́нка каме́ннага ве́ку;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ёўчык ’сініца (?)’ (Мат. Гом.). Укр. йовчик ’камянка з сямейства драздоў (Oenathe Oenathe)’ (Нікан.). Магчыма, звязана па паходжанню з укр. назвамі івалгі ева, века (параўн. Ніканчук, БЛ, 5, 1974, 66).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паддо́н, ‑а, м.
1. Падстаўка пад дно.
2. Спец. Скрыня, клетка без века, накрыўкі для перавозкі, пад’ёму якіх‑н. матэрыялаў. Паддон з цэглай. □ [Іван] ездзіў па рэйках на сваім кране ўзад і ўперад, падымаў паддоны з растворам. Грахоўскі.
3. Днішча якой‑н. прылады, машыны, у якім змяшчаецца або адкуль сцякае вада, масла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кры́шка 1 ’века, накрыўка’ (ТСБМ, Нар. сл., Жыв. сл., Сцяшк.). Гл. крыша.
Кры́шка 2 ’патэльня, на якой пякуць паляніцы’ (Доўн.-Зап., ПП). Гл. крышка 1.
Кры́шка 3 ’малая колькасць’ (Кліх). Да крыха (гл.).
Кры́шка 4 ’смерць, канец’ (ТСБМ). Метафарычны перанос ад крышка 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
век м.
1. (столетие) стаго́ддзе, -ддзя ср., век, род. ве́ку м.;
XX век XX стаго́ддзе;
2. в др. знач. век, род. ве́ку м.;
бро́нзовый век бро́нзавы век;
желе́зный век жале́зны век;
ка́менный век каме́нны век;
ме́дный век ме́дны век;
сре́дние века́ сярэ́днія вякі́;
стро́ить на века́ будава́ць на вякі́;
◊
век корота́ть век векава́ць;
на моём веку́ на маі́м вяку́, за маёй па́мяццю;
в ко́и ве́ки нарэ́шце, (очень редко) гады́ ў рады́;
отны́не и до ве́ка ад сёння і да ве́ку;
из ве́ка в век з ве́ку ў век;
век живи́ — век учи́сь погов. век жыві́ — век вучы́ся;
на ве́ки ве́чные на ве́кі ве́чныя.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сканчэ́нне ср.
1. оконча́ние; см. ско́нчыць;
2. оконча́ние; истече́ние; см. ско́нчыцца 1;
◊ с. све́ту — светопреставле́ние;
да ~ння све́ту — до сконча́ния ве́ка (ми́ра)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стая́нка ж., в разн. знач. стоя́нка;
с. цягніка́ два́ццаць міну́т — стоя́нка по́езда два́дцать мину́т;
с. аўтамашы́н — стоя́нка автомаши́н;
с. каме́ннага ве́ку — стоя́нка ка́менного ве́ка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кры́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
Разм.
1. Века, накрыўка. Усхадзілася на чайніку крышка, заскакала, забразгацела. Лынькоў. Віктар са злосцю ляпнуў крышкай чамадана. Асіпенка.
2. у знач. вык. Смерць, канец. Нехта сказаў: — Калі бомба пацэліць у дом, то тут усім крышка... Арабей.
•••
І крышка — і кончана, і ўсё тут. — Надзя, налі нам піва, і крышка, — просіць Атрошчанка. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Абе́чак 1 (мн. абечкі) ’край рэшата’ (Бір. дыс., БРС), ’частка жорнаў, зробленая з дрэва, каб не высыпалася мука’ (Сцяшк. МГ), ’вечка, накрыўка’ (Сцяц.), абечка ’крышка дзежкі, каробкі; таксама ў рэшаце, сіце’ (Янк. I) < аб‑веч‑ак (да věko). Параўн. абічайка.
Абе́чак 2 ’павека’ (мін.) < аб‑вечак (параўн. па‑века). Гл. абечак 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)