неперакана́льны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і непераканаўчы. Абвінавачанні былі слабыя, непераканальныя і малаверагодныя, іх лёгка было абвергнуць, нават не будучы юрыстам. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
галя́к, ‑а, м.
Разм.
1. Пагард. Бядняк, галыш (у 2 знач.).
2. у знач. прысл. галяко́м. Без адзення, будучы голым. Не хадзі галяком.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накда́ўн, ‑а, м.
Стан баксёра ў час бою, калі ён, будучы збітым на падлогу, можа на працягу 10 секунд падняцца і працягваць бой.
[Англ. knock-down.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хлебаро́б, ‑а, м.
Той, хто займаецца хлебаробствам. Сяўба для хлебароба заўсёды была экзаменам. «Звязда». Напружаную барацьбу за будучы ўраджай вядуць хлебаробы рэспублікі. «ЛіМ».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адпе́рціся, адапру́ся, адапрэ́шся, адапрэ́цца; адапро́мся, адапраце́ся, адапру́цца; адпёрся, -пе́рлася; адапры́ся; зак.
1. Будучы ў зачыненым памяшканні, адчыніць яго.
Дзверы адперліся.
2. Не прызнацца ў чым-н., адмовіцца ад чаго-н. (разм.).
А. ад сваіх слоў.
|| незак. адпіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. адпіра́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адстрэ́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Разм. Адарваць куляй, снарадам. Адстрэліць палец. □ Пры.. [Баніфацыю Скашынскім] была сястра.. Сястры гэтай ён, яшчэ будучы паручнікам, выпадкова адстрэліў нос. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апазі́цыя, -і, ж.
1. Супрацьдзеянне, супраціўленне (кніжн.).
Быць у апазіцыі каму-, чаму-н. (будучы нязгодным з чыімі-н. поглядамі і дзеяннямі, супрацьдзейнічаць ім).
2. Група людзей унутры якога-н. грамадства, арганізацыі, партыі і пад., якая вядзе палітыку супрацьдзеяння, супраціўлення большасці.
Парламенцкая а.
|| прым. апазіцы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мажлі́васць, ‑і, ж.
Разм. Тое, што і магчымасць. Яшчэ будучы хлапчуком, .. [Азаркевіч] пасвіў авечкі ў сваёй вёсцы.., каб зарабіць кавалак хлеба і мець мажлівасць зімою вучыцца. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свіце́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., сві́ціцца; незак.
1. Быць бачным, праглядацца праз што-н.
Праз бярэзнік свіцілася поле.
2. Будучы рэдкім, не густым, прапускаць праз сябе святло.
Занавеска на акне свіцілася.
3. перан. Пра твар, вочы, знешні выгляд чалавека: адлюстроўваць якія-н. пачуцці.
Дзіця свіцілася ад радасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Прыблюсці́ (пріблю́сьць) ’ашчадзіць, захаваць на будучы час’ (Бяльк.). Да блюсці́, блюсьць ’берагчы’ (гл.), параўн. у суседніх гаворках рус. смал., наўг. приблюда́ть, приблю́сти ’захоўваць, зберагаць, прыхоўваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)