окра́ска ж.

1. (действие) афарбо́ўванне, -ння ср., фарбава́нне, -ння ср.; малява́нне, -ння ср., фарбава́нне, -ння ср.;

2. (цвет) афарбо́ўка, -кі ж.;

3. перен. (выразительный оттенок) афарбо́ўка, -кі ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сівагра́к, ‑а, м.

Тое, што і сіваваронка. Маляўнічая афарбоўка сіваграка надае яму незвычайны, нетутэйшы выгляд. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Зара́, зо́ры ’яркая афарбоўка гарызонта пры ўсходзе і заходзе сонца’, ’зорка’. Рус. заря, зориафарбоўка гарызонта’, дыял. пенз., кур. утренняя, вечерняя заря ’планета Венера’, укр. зоря ’зорка’, ’афарбоўка гарызонта’, польск. zorza, уст. zarza, н.-луж. zoŕa, в.-луж. zerjaафарбоўка гарызонта’, палаб. zöri, ’тс’, чэш. zora ’зара’, záře, zář ’святло’, славац. zoraафарбоўка гарызонта’, славен. zárja, zórja ’тс’, серб.-харв. зо̀ра ’тс’, балг. заря, зора̀, за̀ра ’тс’, макед. зора. Ст.-слав. зарꙗ ’святло, ззянне’. Ст.-рус. заря, зара ’святло, зара’ (XI ст.). Таго ж і.-е. кораня, што зрок, зрэнка (гл.): *gʼher‑ ’ззяць, блішчаць’. Прасла zora, zara (адкуль з суфіксам ‑j‑a: zarja > рус. заря і інш.) мае роднасныя: літ. žarijà ’гарачае вуголле’, ст.-прус. sari ’жар’, літ. žarà ’зара’, англ. gray ’шары’. Пра семантычнае адрозненне зоря, заря гл. Якабсон, Writings, 2, 628; Фасмер, 2, 81; Шанскі, 2, З, 61; Траўтман, 336; Покарны, 1, 441–442; БЕР, 1, 654–655; Скок, 3, 660; Махэк₂, 710. У зах.-рус. адбылася семантычная дыферэнцыяцыя ’зорка’ і ’афарбоўка неба’, прычым першае значэнне замацавалася за лексемай бел. зорка (гл.), укр. зірка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ахо́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Які нясе ахову, прызначаны для аховы. Ахоўная служба. Ахоўная зона. Ахоўнае лесанасаджэнне.

2. Які засцерагае, служыць для аховы ад шкоднага ўплыву чаго‑н. Ахоўная маска. Ахоўныя акуляры.

3. Разм. Ахоўнай афарбоўкі. На ярусах увіхаліся людзі ў ахоўнага колеру пакалечаных шапках. Пестрак.

•••

Ахоўная афарбоўка гл. афарбоўка.

Ахоўная граната гл. грамата.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыстасава́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да прыстасавання, з’яўляецца прыстасаваннем, служыць для прыстасавання. Прыстасавальныя ўласцівасці. Прыстасавальны працэс. Прыстасавальныя змены. Прыстасавальная афарбоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пабе́гласць, ‑і, ж.

Спец. Уласцівасць металу мяняць колер пры награванні. Пабегласць сталі. // Стракатая радужная афарбоўка паверхневага слоя мінералу, якая ўтвараецца пры акісленні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ко́лерафарбоўка’ (ТСБМ, Нас., Сержп. Пр.), ’гатунак, смак’ (Бяльк.). Запазычанне з лац. color ’тс’ (ЕСУМ, 2, 513).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прыстасава́цца, -су́юся, -су́ешся, -су́ецца; -су́йся; зак.

Асвоіўшыся з чымн., набыць патрэбныя навыкі, уменне.

П. да абставін.

П. да новых умоў жыцця.

|| незак. прыстасо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. прыстасава́нне, -я, н. і прыстасо́ўванне, -я, н.

|| прым. прыстасава́льны, -ая, -ае (спец.).

Прыстасавальныя ўласцівасці.

Прыстасавальная афарбоўка насякомых.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Румя́нец ’ружовы ці ярка-чырвоны колер твару’, ’ружовая ці ярка-чырвоная афарбоўка неба пры ўзыходзе сонца’ (ТСБМ). Да румяны (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рабяні́ца (рабені́ца) ’сорт вялікіх груш’ (ТС). Ад рабы (пра словаўтваральны тып гл. Сцяцко, Афікс. наз., 110). У аснове матывацыі ляжыць афарбоўка груш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)