назо́йлівы, ‑ая, ‑ае.
Такі, які назаляе, дакучае. [Рыгор] вёртка абмінаў сустрэчных і моўчкі ўвільваў ад назойлівых насільшчыкаў. Гартны. Ад.. [Лупянка] адмахваліся, як ад назойлівай мухі. Лынькоў. / у перан. ужыв. Упарты і назойлівы падаў дождж. Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нако́рпаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм.
1. чаго. Корпаючы, здабыць нейкую колькасць чаго‑н. Накорпаць дробненькіх грыбоў. Накорпаць карэння.
2. перан.; што і без дап. Зневаж. Дрэнна, нядбайна што‑н. зрабіць. Накорпаць запіску.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наспе́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Які паспеў, спелы. Жыта было наспелае, ужо растапырвала каласкі, каб выплакацца зернем. Лобан.
2. перан. Развіцца, дайсці да высокай ступені праяўлення чаго‑н.; стаць надзённым. Наспелае пытанне. Наспелае рашэнне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наўця́гваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. чаго. Уцягнуць за некалькі прыёмаў унутр чаго‑н. у вялікай колькасці.
2. перан.; каго. Разм. Прыцягнуць да ўдзелу ў чым‑н. многіх. Наўцягваць студэнтаў у драматычны гурток.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неабчаса́ны і неабчэ́саны, ‑ая, ‑ае.
1. Неапрацаваны часаннем 2. Неабчасанае бервяно. □ Апісваючы побыт Беларусі, Вундэрэр адзначыў, што сялянскія хаты па ўсёй Літве пабудаваны з неабчасаных дрэў. «Полымя».
2. перан. Разм. Неадукаваны, некультурны, грубы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неміласэ́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Далёкі ад міласэрнасці; бязлітасны, суровы. Неміласэрны чалавек. // Які вырашае неміласэрнасць. Неміласэрны позірк.
2. перан. Вельмі моцны, незвычайны. Неміласэрны холад. □ Гарачыня неміласэрная; куды ні зірні — усё жоўтае, выпаленае сонцам. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падзіра́віць, ‑раўлю, ‑равіш, ‑равіць; зак., што.
Нарабіць дзірак у чым‑н. Падзіравіць вядро. / у перан. ужыв. Учора ж адвячоркам, ледзь падзьмуў сівер, з-за хмар выбліснула сонца, а ноччу неба падзіравілі зоркі. Калодзежны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падкава́ны і падко́ваны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад падкаваць (у 1 знач.).
2. у знач. прым.; перан. Разм. Дасведчаны, вопытны ў якой‑н. галіне ведаў. [Сяргей:] — [Скірмунт] падкаваны вораг... моцны і небяспечны! Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паза́ддзе, ‑ддзя, зб., н.
1. Адходы, астаткі пры малацьбе або веянні. На таку.. звонка ўрассыпную скачуць зярняты, асядае мякіна, ападае пазаддзе. Арочка.
2. перан. Пагард. Прыхільнікі, паслугачы; астаткі варожай арганізацыі, групоўкі. Эмігранцкае пазаддзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакукава́ць, ‑кукую, ‑кукуеш, ‑кукуе; зак.
1. Кукаваць некаторы час. Пакукавала зязюля і перастала.
2. перан. Разм. Зведаць гора, нястачы, непрыемнасці. Эх, Тодар, Тодар! Пакукуеш ты за сваёю жонкаю. Змые табе яна гаспадарку. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)