закульга́вець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Стаць кульгавым. — Конь мой белы закульгавеў, то няма як ехаць мне сягоння. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адсцяба́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Набіць, сцябаючы; адлупцаваць. [Стары:] — Нас пагналі ў скарбовае гумно, а там адсцябалі лазою. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
збано́к, ‑нка, м.
Невялікі збан; тое, што і збан. Волечка даставала з паліцы збанок і накрывала яго цадзілкай. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́будавацца, ‑дуюся, ‑дуешся, ‑дуецца; зак.
Закончыць будавацца, пабудавацца. Дванаццаціхатняя вёска ў часы рэвалюцыі выбудавалася ўся на панскай зямлі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
выно́сісты, ‑ая, ‑ае.
З прамым гладкім і высокім ствалом; гонкі. У сутонлівай каламуце выносістыя хвоі гойдалі шумлівае верхавінне. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сыпану́цца, ‑нецца; зак. і аднакр.
Разм. Тое, што і сыпнуцца. Драбнюткае лісце, як жоўты дождж, сыпанулася з дрэва. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хутара́нскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да хутараніна, належыць яму. [Уладзя] тады наўмысля пайшоў упоперак цераз забаранаваную хутаранскую ярыну. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяплу́шачны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які мае адносіны да цяплушкі. Доўгі эшалон цяплушачных цялятнікаў падпоўз да .. зборышча чорных рыштункаў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шыраказа́ды, ‑ая, ‑ае.
Які мае шырокі зад, таз. Банадысь сеў у сані і сцебануў пугаю сытую, шыраказадую кабылу. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Блёкат расліна блёкат чорны, Hyoscyamus niger L.’ (Кіс., Шат., Касп., Нас., Бяльк., Шн., Бейл., Сцяшк. МГ, БРС, Янк. БП, Гарэц.), блёкот, ’тс’ (Маш., 135), блёкат ’высокі бур’ян’ (Мядзв.); таксама ’дуднік лясны, Angelica silvestris L.’ (Кіс.). Укр. бле́кіт, бле́кот, блекота ’тс’, таксама ’Aethusa; Cicuta’. Рус. блёкот, блекота́, польск. blekot, чэш. дыял. blekot ’Aethusa’, славац. bľakot. Паводле Махэка (Махэк, Jména rostl., 160; Махэк₂, 56), звязана з гукапераймальным дзеясловам тыпу blekotati (расліна вельмі ядавітая і выклікае галюцынацыі з бяссэнсавым балбатаннем). Іншая версія (Праабражэнскі, 1, 28–29; Рудніцкі, 144): да і.-е. *bhleik‑ і да т. п. ’ззяць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)