Verbum

паўсхо́плівацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Усхапіцца — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае. На руках паўсхопліваліся пухіры. □ Да таго, як .. [падпалкоўнік] прывітаўся з танкістамі, усе, хто сядзеў, паўсхопліваліся. Мележ.

непаша́на, ‑ы, ж.

Непачцівыя, няветлівыя адносіны да каго‑, чаго‑н. Васіль усё ж пайшоў к Міканору неахвотна: так, абы не пакрыўдзіць маткі і не паказаць непашаны да суседа. Мележ.

о́піум, ‑у, м.

1. Тое, што і опій.

2. перан. Тое, што прытупляе розум, адурманьвае, перашкаджае правільнаму ўспрыманню рэчаіснасці. Рэлігія, як правільна вучаць бальшавікі, ёсць опіум для народа. Мележ.

[Лац. opium, з грэч. ópion — макавы сок.]

прыкава́цца, ‑куецца; зак.

1. Прымацавацца шляхам коўкі.

2. перан. Стаць неадрыўна пакіраваным на каго‑, што‑н. (пра ўвагу, погляд і пад.). Позірк .. вачэй [Аляксея] прыкаваўся да маленькай маўклівай дзяўчынкі. Мележ.

пяхо́та, ‑ы, ДМ ‑хоце, ж.

Род войска, якое дзейнічае пешым парадкам. Служыць у пяхоце. Марская пяхота. □ Калі артылерысты перанеслі агонь углыбіню, у бой пайшлі топкі і пяхота. Мележ.

скарэ́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што.

Разм.

1. Скрывіць, сагнуць, скарабаціць. Сплюшчыўшы і скарэжыўшы кузаў «усюдыхода», Якавенка паімчаў далей. Мележ.

2. перан. Змяніць да непазнавальнасці, сказіць. Грымаса скарэжыла твар.

схудне́лы, ‑ая, ‑ае.

Моцна пахудзелы, худы. [Шабуніха] азірнулася на голас, убачыла старую жанчыну са схуднелым, зняможаным тварам. Мележ. Дзіця так і заснула ў .. [дзеда] на руках — бруднае, схуднелае і стомленае. Чыгрынаў.

уда́лечы, прысл.

Абл. Удалечыні. Усё ўдалечы зацягнула дымам. Мележ. А трава высокая, густая, Не акінуць вокам луг такі, То бяжыць і ўдалечы знікае, То падходзіць блізка да ракі. Астрэйка.

хутаро́к, ‑рка, м.

Памянш. да хутар. На другі дзень, раніцай, на невялікім хутарку.. [Грэчку] удалося дастаць крыху хлеба. Мележ. Насупраць хутарка паляўнічага Вышамірскага, на зямлі карчмара стаяла пустая хата. Бядуля.

шрапне́ль, ‑і, ж.

Разрыўны артылерыйскі снарад, начынены круглымі кулямі. На ворагаў — шрапнелі град, Граната, міна і снарад. Ляцяць на іх са свістам. Бялевіч. Як вогненным градам, секанула шрапнеллю. Мележ.

[Англ. shrapnel.]