Verbum

правадні́к², -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Рэчыва, якое добра прапускае праз сябе або перадае электрычны ток, гук, цяпло.

Вада — цудоўны п. гуку.

2. перан. Перадатчык, пасрэднік у распаўсюджванні чаго-н.

Радыё — п. інфармацыі.

|| прым. правадніко́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

сашчамі́ць, -шчамлю́, -шчэ́міш, -шчэ́міць; -шчэ́млены; зак., што (разм.).

1. Шчыльна злучыць, самкнуць (зубы, пальцы і пад.).

С. зубы.

2. перан. Выклікаць адчуванне душэўнага болю, смутку і пад.

Жаль сашчаміў сэрца.

|| незак. сашчамля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і сашчэ́мліваць, -аю, -аеш, -ае.

серп, сярпа́, мн. сярпы́, сярпо́ў, м.

1. Сельскагаспадарчая ручная прылада ў выглядзе выгнутага дробна назубленага нажа для зрэзвання злакаў з кораня.

Назубіць с.

2. перан. Пра тое, што мае форму такога прадмета.

С. месяца (месяц у пачатковай або апошняй фазе).

сліма́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Смоўж, які мае ракавіну і вельмі марудна рухаецца.

2. перан. Пра бязвольнага, бесхарактарнага чалавека (разм., зневаж.).

3. Спецыяльны знак @ які выкарыстоўваецца пры запісе адраса электроннай пошты.

|| прым. слімако́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

слуга́, -і́, ДМ слузе́, мн. слу́гі і (з ліч. 2, 3, 4) слугі́, слуг, м.

1. Работнік у доме для асабістых паслуг, прыслужвання (уст.).

Панскія слугі.

2. перан. Чалавек, які прысвяціў сябе цалкам служэнню каму-, чаму-н.

С. народа.

спла́віць¹, спла́ўлю, спла́віш, спла́віць; спла́ўлены; зак., што.

1. Злучыць шляхам плаўлення.

2. перан. Аб’яднаць у непадзельнае цэлае.

Пісьменнік спрабуе с. рысы розных асоб у адзіным вобразе.

|| незак. сплаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. спла́ўка, -і, ДМ спла́ўцы, ж. (да 1 знач.).

мікраскапі́чны, -ая, -ае.

1. Зроблены, даследаваны пры дапамозе мікраскопа.

М. аналіз.

2. Вельмі малы, які можна ўбачыць толькі пад мікраскопам.

Мікраскапічныя клеткі.

3. перан. Вельмі маленькі, нязначны па велічыні, памерах.

Мікраскапічная дэталь.

|| наз. мікраскапі́чнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

міра́ж, -у́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Аптычная з’ява ў атмасферы, пры якой на гарызонце становяцца бачнымі адлюстраванні розных аддаленых наземных прадметаў.

М. у пустыні.

2. перан. Тое, што не адпавядае рэчаіснасці, што не можа здзейсніцца.

|| прым. міра́жны, -ая, -ае.

мы́ла, -а, н.

1. Рэчыва з тлушчу і шчолачы, якое лёгка раствараецца ў вадзе і ўжыв. для мыцця.

Гаспадарчае м.

Туалетнае м.

2. перан. Белая пена ў коней ад поту.

Коні ў мыле.

|| прым. мы́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

набале́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -лі́ць; зак.

1. Стаць вельмі балючым ад працяглага болю.

Рука набалела.

2. перан. Змучыцца ад доўгіх пакут.

Душа набалела.

3. Накапіцца, сабрацца (пра што-н. цяжкае, пакутлівае).

Усе гаварылі пра тое, што набалела.