ві́рус, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Найдрабнейшая няклетачная часціца, што размнажаецца ў жывых клетках і выклікае заразнае захворванне.
В. шаленства.
В. індывідуалізму (перан.).
2. У інфарматыцы: спецыяльная праграма, якая выклікае непаладкі ў рабоце камп’ютара.
|| прым. ві́русны, -ая, -ае.
В. грып.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́каваць, -кую, -куеш, -куе; -куй; -каваны; зак.
1. што. Куючы, зрабіць што-н.
В. серп.
2. перан., каго-што. Цярпліва стварыць, выхаваць (высок.).
В. непераможную армію.
В. новыя кадры.
|| незак. выко́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. выко́ўванне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
по́вад¹, -а, М -дзе, мн. павады́, -о́ў м.
Прывязаная да аброці вяроўка або рэмень, на якіх водзяць каня, радзей — цяля, карову.
На повадзе ў каго-н. быць (перан., неадабр.; дзейнічаць не самастойна, па ўказцы каго-н.).
|| прым. павадо́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
правадні́к², -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
1. Рэчыва, якое добра прапускае праз сябе або перадае электрычны ток, гук, цяпло.
Вада — цудоўны п. гуку.
2. перан. Перадатчык, пасрэднік у распаўсюджванні чаго-н.
Радыё — п. інфармацыі.
|| прым. правадніко́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прамарынава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак.
1. што. Правесці які-н. час, марынуючы што-н.
Паўдня прамарынавала грыбы.
2. перан., каго-што. Знарок затрымаць на які-н. час, адкладваючы рашэнне, выкананне чаго-н. (разм., неадабр.).
П. справу цэлы месяц.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прамільгну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні; зак.
1. Паказацца і хутка знікнуць.
Поезд прамільгнуў маланкай.
У яго словах прамільгнула іронія (перан.).
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вельмі хутка прайсці, прамінуць (пра час).
Месяц часу незаўважна прамільгнуў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
працадзі́ць, -аджу́, -э́дзіш, -э́дзіць; -э́джаны; зак., што.
1. Прапусціць (вадкасць) для ачысткі праз што-н., што фільтруе.
П. малако.
2. перан. Вымавіць неразборліва, не разнімаючы зубоў.
|| незак. працэ́джваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.).
|| наз. працэ́джванне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
праштурхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні; -ту́рхнуты; зак., каго-што.
Прасунуць штуршком.
П. корак у бутэльку.
П. справу (перан.: прасунуць, паскорыць).
|| незак. прашту́рхваць, -аю, -аеш, -ае і праштурхо́ўваць, -аю, -аеш, -ае;
|| наз. прашту́рхванне, -я, н. і праштурхо́ўванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыро́дны, -ая, -ае.
1. гл. прырода.
2. Натуральны.
П. газ.
3. Які па нараджэнні належыць да якой-н. мясцовасці, краіны, да якога-н. грамадскага класа.
П. мінчанін.
П. селянін.
4. перан. Тое, што і прыроджаны (у 1 знач.).
П. розум.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пу́рпур, -у, м.
1. Цёмна- або яркачырвоны колер (першапачаткова каштоўнае фарбавальнае рэчыва).
2. Дарагое адзенне з чырвонай тканіны як знак раскошы і велічы (уст.).
3. перан. Чырвань, палымяны колер.
П. зары. П. сцягоў.
|| прым. пурпу́рны, -ая, -ае і пурпуро́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)