бо́жкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Стагнаць, бедаваць, плакаць, упамінаючы часта слова «божа». [Цётка] так божкала і ламала сабе рукі, што маці не вытрымлівала і бралася суцяшаць. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лю́бячы,
1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад любіць.
2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Поўны любві, любасці; які любіць. Любячая маці.
3. Дзеепрысл. незак. ад любіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
газо́вачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Памянш. да газоўка; маленькая газоўка. Калі цьмяны агеньчык газовачкі пачаў прыкметна асядаць, маці сказала: — Кладзіся ўжо, сынок. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́смягнуць, ‑не; пр. высмяг, ‑гла; зак.
Тое, што і высмагнуць. Праўда, вады ў чыгунку не было — ці маці адцадзіла, ці яна высмягла, высахла, як гарэла хата. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шаткава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак., што і без дап.
Рэзаць доўгімі тонкімі палоскамі (звычайна капусту). Свайго засолу Добрая капуста — Вось так шаткуе Толькі маці ў нас. Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абхапі́ць, -хаплю́, -хо́піш, -хо́піць; -хо́плены; зак., каго-што.
1. Абняць (рукамі, лапамі і пад.).
Дзяўчынка абхапіла маці за шыю.
2. перан. Акружыць з усіх бакоў (пра агонь, цемру і пад.).
Абхапіў агонь будыніну.
3. Успрыняць цалкам што-н.; зразумець, засвоіць.
А. позіркам краявід.
Адразу а. увесь матэрыял.
4. Распаўсюдзіць сярод каго-н.
А. падпіскай на газеты.
5. Зрабіць абход праціўніка з флангаў з мэтай нанясення ўдару.
Партызаны абхапілі ворага з трох бакоў.
|| незак. абхо́пліваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дабрэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; незак.
Станавіцца лепшым, больш добрым. Маці не адступалася ад свайго, не дабрэла, а ўгаворвала і ўгаворвала, каб я пайшоў да цёткі Лісаветы.. сёння. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зача́цца 1, ‑чнецца; пр. зачаўся, ‑лася, ‑лося; зак.
Уст. Зарадзіцца ў лоне маці.
зача́цца 2, ‑чнецца; пр. зачаўся, ‑лася, ‑лося; зак.
Разм. Пачацца. Зачаўся дзень, клапотны, гаманлівы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згрыбе́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Стары, маршчыністы. Была яна тады, як апошні раз маці яе бачыла, зморшчаная-зморшчаная, згрыбелая, сівая бабулька. Гарэцкі. Апіраючыся на кій, стаяў згрыбелы стары. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
верашча́ка, ‑і, ДМ ‑шчацы, ж.
Рэдкая мучная страва з мясам, каўбасой і рознымі прыправамі. Тым часам маці даставала Чыгунчык з печы, лыжку брала І верашчаку налівала. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)