Verbum

уваскрэ́сіць, ‑крэшу, ‑крэсіш, ‑красіць; зак., каго-што.

1. Паводле рэлігійных вераванняў — вярнуць да жыцця таго, хто памёр; ажывіць. [Макар:] — Яго [бацьку] ўжо не ўваскрэсіш. Асіпенка.

2. перан. Выклікаць унутранае абнаўленне, зрабіць зноў жыццядзейным; аднавіць чые‑н. сілы. Спорт уваскрэсіў ранейшую сілу і спрыт. // перан. Выклікаць яркае ўяўленне аб чым‑н., аднавіць у памяці што‑н. забытае. Я жыў у снах і дзень, і два, і месяц, каб хоць на міг твой вобраз уваскрэсіць. Федзюковіч.

узнагаро́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго-што чым.

1. Даць узнагароду каму‑н. Узнагародзіць ордэнам. Узнагародзіць дыпломам першай ступені. □ Аўгінню ўзнагародзілі Ганаровай граматай райкома камсамола. Кірэйчык. [Цар:] — Вылечыш [коней] — узнагароджу, не вылечыш — ласкі ад мяне не чакай. Якімовіч. // перан. Выказаць удзячнасцю адабрэнне; адплаціць належным чынам. [Аркестр народных інструментаў], таксама як і хор, гледачы ўзнагародзілі доўгімі і бурнымі воплескамі. Ляўданскі.

2. перан. Надзяліць чым‑н., абдарыць. Нам дзень Кастрычніка, як воля, дарагі. Узнагародзіў нас ён лёсам шчасным. Астрэйка.

хлебану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

1. Аднакр. да хлёбаць.

2. перан. Разм. Выпіць. [Тодар:] — Вунь у Малых Прусах шляхціц Купрыян Свінацяробскі гоніць, дык хоць замест газы палі — далібог жа гарыць, а калі трохі хлебанеш, дык аж вочы на лоб лезуць. Чорны. // Паесці (якой‑н. вадкай стравы). [Бабка:] — У мяне, панічок, капуста ад абеду засталася, можа, вы хлебанулі б крыху? Колас.

3. перан. Разм. Зведаць, перанесці. Хлебанулі гора мы нямала — Дзеці на ваенным рубяжы... Зуёнак.

шчамі́цца, шчамлюся, шчэмішся, шчэміцца; незак.

Разм. Лезці, пралазіць і пад. з вялікімі намаганнямі куды‑н. праз што‑н. вузкае. Праз дзірку ў плоце натужліва шчэміцца ў двор чыёсьці рудое свінчо. Хадановіч. // перан. Лезці, настойліва напамінаць пра сябе (пра думкі). [Макарка:] — Думкі ўсялякія шчэмяцца ў галаву. Сабаленка. // перан. Умешвацца ў што‑н. [Стафан:] — Таму што дзе ж праўда? Я нікога не зачапіў. Я ніколі не шчаміўся ў іхнія справы, трымаўся звычаю, а звычай забараняе забіваць упяцёх аднаго. Караткевіч.

вы́курыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., каго-што.

1. Дакурыць да канца; скурыць. Выкурыць папяросу, люльку.

2. Выгнаць дымам. Выкурыць лісу з нары.

3. перан. Разм. Выжыць, прымусіць выйсці. Выкурыць няпрошаных гасцей.

высі́львацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да высіліцца.

2. перан. Намагацца. Таго месца, дзе схаваў грошы, не было. Не было, як ні высільваўся, як ні намагаўся Базыль яго ўбачыць. Сачанка.

адваражы́ць, ‑ражу, ‑рожыш, ‑рожыць; зак., што.

Паводле ўяўленняў забабонных людзей — варажбой зняць чары з каго‑н. / у перан. ужыв. Яны [ударныя брыгады] хутка прыдуць, Вогнішчы разложаць, Да канца балота З багны адварожаць. Купала.

аддару́нак, ‑нка, м.

Аддзяка ў выглядзе падарунка. // перан. Аплата за працу. Сіратлівыя бабкі.. выглядам сваім як бы казалі: .. гэта ўсё, чым магла адплаціць за працу няшчодрая на аддарункі тутэйшая зямля. Мележ.

адужэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.

1. Тое, што і адужа́ць.

2. перан. Палепшыць сваё маёмаснае становішча. [Сцяпан і Волька] пачалі будаваць гэту маленькую хатку, спадзеючыся, што, як адужэюць, паставяць новую, прасторную і светлую. Скрыган.

азна́чыцца, ‑чыцца; зак.

1. Стаць прыметным; абазначыцца, вырысавацца. Пахмурнымі ценямі азначыліся маршчыны на лбе. Пестрак. Бялявыя валасы Алеся яшчэ выразней азначыліся на падушцы. Броўка.

2. перан. Намеціцца, вызначыцца. Азначыўся круг сяброў.