кантрапу́нкт, -а, М -кце, м. (спец.).
У музыцы: мастацтва спалучэння некалькіх самастойных мелодый, галасоў, якія гучаць адначасова, у адно гарманічнае цэлае (шматгалоссе), а таксама раздзел тэорыі музыкі, прысвечаны вывучэнню такіх спалучэнняў.
|| прым. кантрапу́нктны, -ая, -ае і кантрапу́нктавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фразеало́гія, -і, ж.
1. Раздзел мовазнаўства, які вывучае фразеалагізмы.
2. Сукупнасць фразеалагізмаў пэўнай мовы, асобнага твора, пісьменніка і пад.
Ф. твораў Я.
Коласа.
3. Прыгожыя, напышлівыя выразы, фразы.
|| прым. фразеалагі́чны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Ф. слоўнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
а́лгебра, ‑ы, ж.
Вялікі раздзел матэматыкі, які вывучае агульныя законы дзеянняў над велічынямі незалежна ад іх лікавых значэнняў. Падручнік па алгебры. Элементарная алгебра.
[Араб. al-găbr.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
антрапані́міка, ‑і, ДМ ‑міцы, ж.
Спец. Раздзел анамастыкі, які вывучае антрапонімы, заканамернасці іх узнікнення і развіцця, структуру, сацыяльнае функцыяніраванне і геаграфічнае распаўсюджанне.
[Ад грэч. ánthrōpos — чалавек і ónyma — імя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дыда́ктыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.
1. Раздзел педагогікі, у якім абгрунтоўваюцца змест, метады і формы навучання.
2. Кніжн. Тое, што і дыдактызм.
[Ад грэч. didaktikos — павучальны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тахеаме́трыя, ‑і, ж.
Спец.
1. Дальнамерная тапаграфічная здымка для складання плана з рэльефам мясцовасці.
2. Раздзел геадэзіі, які займаецца вывучэннем метадаў гэтай здымкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
О́птыка — ’раздзел фізікі, які вывучае святло, яго законы, уласцівасці’ (ТСБМ). Запазычана з рус. оптика, якое праз ням. Optik (XVII ст.) з лац. optica (Фасмер, 3, 147). Іншае тлумачэнне гл. КЭСРЯ, 311. Рус. оптика запазычана з франц. optique (XVIII ст.), але ў гэтым выпадку мы б чакалі націск на перадапошнім складзе (*опти́ка) і, магчыма, іншую марфалогію.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
радыёастрано́мія, ‑і, ж.
Раздзел астраноміі, які вывучае розныя касмічныя аб’екты шляхам аналізу выпрамененых ці адбітых імі радыёхваль і даследавання паглынання гэтых хваль міжзорным асяроддзем.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акіянагра́фія, ‑і, ж.
Раздзел акіяналогіі, які вывучае форму, памеры і глыбіню акіянаў і мораў, характар іх берагоў, будову дна, рух вады і яе хімічныя ўласцівасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
геатэкто́ніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.
Раздзел геалогіі, які вывучае структуру, рухі, дэфармацыі і развіццё верхніх цвёрдых слаёў Зямлі ў сувязі з развіццём Зямлі наогул.
[Ад грэч. gē — зямля і tektónika — будаўніцтва.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)